Onderzoek toont aan hoe kleine plastic deeltjes erin slagen de bloed-hersenbarrière te doorbreken

Als een van de grootste milieuproblemen van onze tijd kunnen micro- en nanoplastic deeltjes (MNP’s) het lichaam op verschillende manieren binnendringen, onder meer via voedsel. En nu heeft onderzoek bij MedUni Vienna voor het eerst aangetoond hoe deze minuscule deeltjes erin slagen de bloed-hersenbarrière te doorbreken en als gevolg daarvan de hersenen binnen te dringen. Het nieuw ontdekte mechanisme vormt de basis voor verder onderzoek om mens en milieu te beschermen.

Gepubliceerd in het tijdschrift Nanomaterialen, is de studie uitgevoerd in een diermodel met orale toediening van MNP’s, in dit geval polystyreen, een veelgebruikt plastic dat ook in voedselverpakkingen zit. Onder leiding van Lukas Kenner (Afdeling Pathologie aan MedUni Wenen en Afdeling Laboratoriumdierpathologie aan Vetmeduni) en Oldamur Hollóczki (Afdeling Fysische Chemie, Universiteit van Debrecen, Hongarije) kon het onderzoeksteam vaststellen dat kleine polystyreendeeltjes konden worden gedetecteerd in de hersenen slechts twee uur na inname.

Het mechanisme dat hen in staat stelde de bloed-hersenbarrière te doorbreken, was voorheen onbekend in de medische wetenschap. “Met behulp van computermodellen ontdekten we dat een bepaalde oppervlaktestructuur (biomoleculaire corona) cruciaal was om ervoor te zorgen dat plastic deeltjes de hersenen binnendringen”, legt Oldamur Hollóczki uit.

Onderzoek naar de invloed op de gezondheid

De bloed-hersenbarrière is een belangrijke cellulaire barrière die verhindert dat ziekteverwekkers of gifstoffen de hersenen bereiken. De darm heeft een vergelijkbare beschermende wand (darmbarrière), die ook door MNP’s kan worden doorbroken, zoals verschillende wetenschappelijke studies hebben aangetoond. Er wordt intensief onderzoek gedaan naar de gezondheidseffecten van plastic deeltjes in het lichaam. MNP’s in het maagdarmkanaal zijn al in verband gebracht met lokale ontstekings- en immuunreacties en de ontwikkeling van kanker.

“In de hersenen kunnen plastic deeltjes het risico op ontstekingen, neurologische aandoeningen of zelfs neurodegeneratieve ziekten zoals de ziekte van Alzheimer of Parkinson vergroten”, zegt Lukas Kenner, erop wijzend dat er meer onderzoek nodig is op dit gebied.

Beperk het gebruik van MNP’s

Nanoplastics worden gedefinieerd als hebbende een grootte van minder dan 0,001 millimeter, terwijl bij 0,001 tot 5 millimeter sommige microplastics nog steeds zichtbaar zijn voor het blote oog. MNP’s komen de voedselketen binnen via verschillende bronnen, waaronder verpakkingsafval.

Maar niet alleen vast voedsel speelt een rol, maar ook vloeistoffen: volgens een onderzoek krijgt iedereen die de aanbevolen 1,5-2 liter water per dag uit plastic flessen drinkt, uiteindelijk zo’n 90.000 plastic deeltjes per jaar binnen. . Het drinken van kraanwater kan echter, afhankelijk van de geografische locatie, helpen om dit cijfer terug te brengen tot 40.000.

“Om de mogelijke schade van micro- en nanoplasticdeeltjes voor mens en milieu tot een minimum te beperken, is het van cruciaal belang om de blootstelling en het gebruik ervan te beperken terwijl er verder onderzoek wordt gedaan naar de effecten van MNP’s”, legt Lukas Kenner uit. Het nieuw ontdekte mechanisme waarmee MNP’s beschermende barrières in het lichaam doorbreken, heeft het potentieel om onderzoek op dit gebied doorslaggevend te bevorderen.