Meer dan duizend aardverschuivingen hebben door het nationale park gelopen
Deze laser-afgeleide kaart van een regio rond US Highway 191 (grenzend aan de gele lijn) in Montana nabij Yellowstone National Park onthult bewijs van een grote aardverschuiving ergens in het verleden. Hoge verhogingen zijn bruin en wit gekleurd; lage hoogten zijn groen.
DENVER — Een verborgen landschap vol aardverschuivingen komt in beeld in Yellowstone National Park, dankzij een met laser uitgerust vliegtuig.
Wetenschappers van weleer doorkruisten Yellowstone te voet en bestudeerden luchtfoto’s om het eerste nationale park van Amerika beter te begrijpen. Maar tegenwoordig hebben onderzoekers een enorme nieuwe digitale dataset binnen handbereik die nieuw licht werpt op dit bijna 1 miljoen hectare grote natuurlijke wonderland.
Deze observaties van Yellowstone hebben een paar onderzoekers in staat gesteld om: lokaliseer meer dan 1.000 aardverschuivingen in en nabij het park, waarvan er honderden nog niet eerder in kaart waren gebracht, meldde het duo op 9 oktober tijdens de bijeenkomst van de Geological Society of America Connects 2022. De meeste van deze aardverschuivingen hebben waarschijnlijk duizenden jaren geleden plaatsgevonden, maar sommige zijn nog steeds in beweging.
Het in kaart brengen van aardverschuivingen in Yellowstone is belangrijk omdat ze infrastructuur zoals wegen en bruggen kunnen verlammen. De miljoenen bezoekers die het park elk jaar verkennen, bereiken Yellowstone via slechts een handvol toegangswegen, waarvan er recentelijk een maanden gesloten na hevige overstromingen.
In 2020 vloog een klein vliegtuig een paar honderd meter boven het buitenaardse landschap van Yellowstone. Maar het waren geen toeristen die graag van dichtbij wilden kijken naar de beroemde wolven of hydrothermale bronnen van het park (SN: 21-7-20, SN: 1/11/21). In plaats daarvan droeg het vliegtuig een naar beneden gerichte laser die pulsen van infrarood licht op de grond afvuurde. Door de timing te meten van pulsen die de grond raakten en terugkaatsten naar het vliegtuig, reconstrueerden onderzoekers de precieze topografie van het landschap.
Dergelijke ‘lichtdetectie en -bereik’ of lidar-gegevens onthullen details die vaak voor het oog verborgen blijven. “We kunnen het aardoppervlak zien alsof er geen vegetatie is”, zegt Kyra Bornong, een geowetenschapper aan de Idaho State University in Pocatello. Soortgelijke lidar-waarnemingen zijn gebruikt om precolumbiaanse nederzettingen diep in het Amazone-oerwoud te lokaliseren (SN: 25/5/22).
De lidargegevens van Yellowstone zijn verzameld als onderdeel van de 3D-hoogteprogrammaeen doorlopend project onder leiding van de United States Geological Survey om de hele Verenigde Staten in kaart te brengen met behulp van lidar.
Glibberen en glijden
Laserkartering van het Yellowstone-gebied bracht meer dan 1.000 aardverschuivingen aan het licht (geel aangegeven), de meeste in het nationale park. Deze topografische kaart (rood geeft hogere hoogten aan; blauw is lager) laat zien dat veel van de aardverschuivingen geconcentreerd zijn rond de randen van het park. Hoewel de meeste oud zijn, zijn sommige nog steeds actief.
De verborgen aardverschuivingen van Yellowstone in kaart brengen
Bornong en geomorfoloog Ben Crosby analyseerden de Yellowstone-gegevens – die details van ongeveer een meter oplossen – om thuis te komen op aardverschuivingen. Het team zocht naar plaatsen waar het landschap veranderde van een relatief glad naar een warrige indruk, bewijs dat aarde en rotsen ooit in beweging waren. “Het is een spel met patroonherkenning”, zegt Crosby, ook van de Idaho State University. “Je bent op zoek naar dit contrast tussen het klonterige spul en het gladde spul.”
De onderzoekers zagen meer dan 1.000 aardverschuivingen in Yellowstone, waarvan de meeste zich aan de rand van het park bevonden. Dat is logisch gezien de geografie van het binnenland van Yellowstone, zegt Lyman Persico, een geomorfoloog aan het Whitman College in Walla Walla, Washington, die niet bij het onderzoek betrokken was. Het park ligt bovenop een supervulkaan, waarvan de eerdere uitbarstingen een groot deel van het park met lava bedekten (SN: 1/2/18). “Je zit midden in de caldera van Yellowstone, waar alles plat is”, zegt Persico.
Maar er is ook veel steil terrein in het nationale park, en er is infrastructuur in veel van die gebieden die gevoelig zijn voor aardverschuivingen. Op verschillende plaatsen ontdekte het team dat wegen waren aangelegd over puin van aardverschuivingen. Een voorbeeld is Highway 191, die langs de westelijke rand van Yellowstone loopt.
Het is de moeite waard om deze snelweg in de gaten te houden, omdat hij aanzienlijke hoeveelheden verkeer door regio’s leidt waar aardverschuivingen voorkomen, zegt Bornong. “Het is een van de drukste wegen in Montana.”
Er valt nog veel meer te leren van deze nieuwe kijk op Yellowstone, zegt Crosby. Lidar-gegevens kunnen licht werpen op geologische processen zoals vulkanische en tektonische activiteit, die Yellowstone beide in schoppen heeft. “Het is een transformatieve tool”, zegt hij.
