De ziekte van Bowen is een zeer vroege vorm van huidkanker die gemakkelijk te behandelen is. Het belangrijkste teken is een rode, schilferige vlek op de huid.
Het tast de plaveiselcellen aan, die zich in de buitenste huidlaag bevinden, en wordt in situ soms plaveiselcelcarcinoom genoemd.
De pleister groeit meestal erg langzaam, maar er is een kleine kans dat het een ernstiger type huidkanker wordt als het niet wordt behandeld.
De meest effectieve methode om uw risico op de ziekte van Bowen, evenals andere ernstigere vormen van huidkanker, te verminderen, is door uw blootstelling aan de zon te beperken.
Is de ziekte van Bowen ernstig?
De ziekte van Bowen zelf is meestal niet ernstig. Het heeft de neiging om gedurende maanden of jaren erg langzaam te groeien, en er zijn verschillende zeer effectieve behandelingen voor.
De zorg is dat de ziekte van Bowen zich uiteindelijk kan ontwikkelen tot een ander type huidkanker, genaamd plaveiselcelkanker van de huid als het niet wordt gediagnosticeerd of verwaarloosd.
Naar schatting gebeurt dit bij 1 op de 20 tot 1 op de 30 mensen met de onbehandelde ziekte van Bowen.
Plaveiselcelkanker is vaak te behandelen, maar kan zich dieper in het lichaam verspreiden en is soms zeer ernstig.
Symptomen van de ziekte van Bowen
De ziekte van Bowen verschijnt meestal als een vlek op de huid met duidelijke randen en geneest niet.
Sommige mensen hebben meer dan 1 pleister.
De patch kan zijn:
- rood of roze
- schilferig of knapperig
- plat of verhoogd
- tot enkele centimeters breed
- jeukend (maar niet altijd)
De pleister kan overal op de huid voorkomen, maar komt vooral veel voor op blootgestelde delen zoals de onderbenen, nek en hoofd.
Soms kunnen ze de liesstreek en, bij mannen, de penis aantasten.
Als de pleister bloedt, begint te veranderen in een open zweer (zweer) of een knobbel krijgt, kan dit een teken zijn dat het is veranderd in plaveiselcelkanker.
Wanneer medisch advies inwinnen
Ga naar een huisarts als u een aanhoudende rode, schilferende plek op de huid heeft en de oorzaak niet weet.
Het is belangrijk om een juiste diagnose te stellen, omdat de ziekte van Bowen op andere aandoeningen kan lijken, zoals psoriasis of eczeem.
Indien nodig verwijst uw huisarts u door naar een huidspecialist (dermatoloog) om te bepalen wat het probleem is.
Als uw huisarts niet zeker weet wat de oorzaak is, kan het zijn dat hij een klein stukje huid moet verwijderen om dit beter te kunnen bekijken (een biopsie).
Oorzaken van de ziekte van Bowen
De ziekte van Bowen treft meestal oudere mensen in de leeftijd van 60 en 70.
De exacte oorzaak is onduidelijk, maar het is nauw verbonden met:
- langdurige blootstelling aan de zon of gebruik van zonnebanken – vooral bij mensen met een lichte huid
- een zwak immuunsysteem hebben – het komt bijvoorbeeld vaker voor bij mensen die medicijnen gebruiken om hun immuunsysteem te onderdrukken na een orgaantransplantatie, of mensen met AIDS
- eerder hebben radiotherapie behandeling
- de humaan papillomavirus (HPV) – een veel voorkomend virus dat vaak het genitale gebied aantast en kan veroorzaken genitale wratten
De ziekte van Bowen komt niet voor in gezinnen en is niet besmettelijk.
Behandelingen voor de ziekte van Bowen
Er zijn een aantal behandelingsopties voor de ziekte van Bowen. Bespreek met uw dermatoloog welke behandeling voor u het meest geschikt is.
De belangrijkste behandelingen zijn:
- cryotherapie – vloeibare stikstof wordt op de aangetaste huid gesproeid om deze te bevriezen. De procedure kan pijnlijk zijn en de huid kan een paar dagen wat oncomfortabel blijven. De aangetaste huid zal binnen een paar weken schuren en eraf vallen.
- imiquimod crème of chemotherapie crème (zoals 5-fluorouracil) – deze wordt gedurende een paar weken regelmatig op de aangetaste huid aangebracht. Het kan ervoor zorgen dat uw huid rood en ontstoken wordt voordat deze beter wordt.
- curettage en cauterisatie – het aangetaste deel van de huid wordt eronder weggeschraapt plaatselijke verdoving, waar de huid verdoofd is en warmte of elektriciteit wordt gebruikt om het bloeden te stoppen, waardoor het gebied na een paar weken kan korsten en genezen.
- fotodynamische therapie (PDT) – een lichtgevoelige crème wordt op de aangetaste huid aangebracht en een paar uur later wordt een laser op de huid aangebracht om de abnormale cellen te vernietigen. De behandelsessie duurt ongeveer 20 tot 45 minuten. Het kan zijn dat u meer dan 1 sessie nodig heeft.
- operatie – de abnormale huid wordt onder plaatselijke verdoving uitgesneden en daarna kunnen hechtingen nodig zijn.
In een paar gevallen kan uw dermatoloog u adviseren om uw huid nauwlettend in de gaten te houden, bijvoorbeeld als deze erg langzaam groeit en hij denkt dat de bijwerkingen van de behandeling opwegen tegen de voordelen.
Uw huid verzorgen na de behandeling
Na de behandeling heeft u mogelijk vervolgafspraken met uw dermatoloog of huisarts nodig om te zien of u verdere behandeling nodig heeft.
Als u een operatie heeft ondergaan, moet u mogelijk enkele weken later hechtingen laten verwijderen bij uw huisarts.
Na de behandeling:
- ga naar een huisarts als een bestaande pleister begint te bloeden, van uiterlijk verandert of een knobbel krijgt – wacht niet op uw vervolgafspraak
- Ga naar een huisarts als u verontrustende nieuwe plekken op uw huid opmerkt
- zorg ervoor dat je je huid tegen de zon beschermt – draag beschermende kleding en gebruik een zonnebrandcrème met een hoge zonbeschermingsfactor (SPF) van minimaal 30
