Dissociatieve stoornissen zijn een reeks aandoeningen die lichamelijke en psychische problemen kunnen veroorzaken.
Sommige dissociatieve stoornissen zijn van zeer korte duur, misschien na een traumatische levensgebeurtenis, en lossen vanzelf op in een kwestie van weken of maanden. Anderen kunnen veel langer meegaan.
Symptomen van een dissociatieve stoornis
Dissociatie is een manier waarop de geest met te veel stress omgaat.
Mensen die dissociëren, kunnen zich losgekoppeld voelen van zichzelf en de wereld om hen heen.
Perioden van dissociatie kunnen relatief kort duren (uren of dagen) of veel langer (weken of maanden).
Het kan soms jaren duren, maar meestal als iemand andere dissociatieve stoornissen heeft.
Veel mensen met een dissociatieve stoornis hebben in hun kinderjaren een traumatische gebeurtenis meegemaakt.
Ze kunnen dissociëren en vermijden ermee om te gaan als een manier om ermee om te gaan.
Iemand met een dissociatieve stoornis kan problemen hebben met:
- beweging
- gevoel
- aanvallen
- periodes van geheugenverlies
Ze kunnen ook onzeker zijn over wie ze zijn en veel verschillende identiteiten hebben.
Soorten dissociatieve stoornis
Er zijn verschillende soorten dissociatieve stoornissen.
De 3 belangrijkste soorten zijn:
- dissociatieve stoornissen van beweging of gevoel
- dissociatieve amnesie
- dissociatieve identiteitsstoornis
Dissociatieve stoornissen van beweging en gevoel
Dissociatieve bewegingsstoornissen of sensaties zijn onder meer convulsies (toevallen), verlamming en verlies van gevoel.
Er lijkt geen fysieke oorzaak te zijn, maar het lijkt het resultaat te zijn van een communicatieprobleem in de hersenen.
De symptomen worden soms verward met neurologische aandoeningen zoals epilepsie of beroerte.
Dissociatieve amnesie
Iemand met dissociatief geheugenverlies zal periodes hebben waarin ze zich geen informatie over zichzelf of gebeurtenissen in hun vorige leven kunnen herinneren.
Ze kunnen ook een aangeleerd talent of vaardigheid vergeten.
Deze gaten in het geheugen zijn veel ernstiger dan normale vergeetachtigheid en zijn niet het gevolg van een onderliggende medische aandoening.
Sommige mensen met dissociatief geheugenverlies bevinden zich op een vreemde plek zonder te weten hoe ze daar terecht zijn gekomen.
Misschien zijn ze daar expres naartoe gereisd of hebben ze in een verwarde toestand rondgedwaald.
Deze lege afleveringen kunnen minuten, uren of dagen duren. In zeldzame gevallen kunnen ze maanden of jaren duren.
Dissociatieve identiteitsstoornis
Dissociatieve identiteitsstoornis, of meervoudige persoonlijkheidsstoornis, is een ongebruikelijke aandoening.
Iemand bij wie een dissociatieve identiteitsstoornis is vastgesteld, kan zich onzeker voelen over zijn identiteit en wie hij is.
Ze kunnen de aanwezigheid van andere identiteiten voelen, elk met hun eigen naam, stemmen, persoonlijke geschiedenis en maniertjes.
Typische symptomen zijn onder meer:
- je als een vreemde voor jezelf voelen
- het gevoel hebben dat er verschillende mensen in jou zijn
- verwijzend naar jezelf als “wij”
- zich buiten karakter gedragen
- schrijven in ander handschrift
Mind heeft meer informatie over de verschillende soorten dissociatieve stoornissen.
Bijbehorende voorwaarden
Iemand met een dissociatieve stoornis kan ook andere psychische aandoeningen hebben, zoals:
- medisch onverklaarde symptomen
- post-traumatische stress-stoornis
- depressie
- stemmingswisselingen
- ongerustheid en paniekaanvallen
- zelfmoordneigingen of zelfverwonding
- fobieën
- een eetstoornis
- obsessief-compulsieve stoornis
Ze kunnen ook slaapproblemen hebben (slapeloosheid).
Mensen met dissociatieve stoornissen hebben mogelijk herhaaldelijk onderzoek of behandelingen ondergaan voor vergelijkbare aandoeningen met een lichamelijke oorzaak.
Dit kan op zichzelf symptomen of verdere ziekte veroorzaken.
Oorzaken van dissociatieve stoornis
De oorzaken van dissociatieve stoornissen worden slecht begrepen.
Ze kunnen verband houden met een eerdere traumatische ervaring, of een neiging om meer lichamelijke dan psychologische symptomen te ontwikkelen bij stress of angst.
Iemand met een dissociatieve stoornis kan tijdens zijn kinderjaren fysiek, seksueel of emotioneel misbruik hebben gemaakt.
Sommige mensen dissociëren na oorlog, ontvoering of zelfs een invasieve medische procedure.
Het uitschakelen van de realiteit is een normaal verdedigingsmechanisme dat de persoon helpt het hoofd te bieden tijdens een traumatische tijd.
Het is een vorm van ontkenning, alsof “dit mij niet overkomt”.
Het wordt disfunctioneel wanneer de omgeving niet langer traumatisch is, maar de persoon nog steeds handelt en leeft alsof het is en de gebeurtenis niet heeft afgehandeld of verwerkt.
Mind heeft meer informatie over de oorzaken van dissociatieve stoornissen.
Diagnose van dissociatieve stoornissen
Als een huisarts denkt dat u een dissociatieve stoornis heeft, verwijst hij u door naar een specialist in de geestelijke gezondheidszorg voor een volledige beoordeling.
Ze kunnen ook contact opnemen met een medisch specialist, zoals een specialist in aandoeningen die het zenuwstelsel aantasten (neuroloog), om ervoor te zorgen dat u wordt onderzocht om de juiste diagnose te stellen.
Beoordeling
De specialist die uw beoordeling uitvoert, moet speciaal zijn opgeleid en een goed begrip hebben van dissociatieve stoornissen.
Tijdens de beoordeling vragen ze je hoe je je voelt en of je in het verleden een traumatische ervaring hebt gehad.
Ze zullen ook vragen naar alle medicijnen die u gebruikt en of u medicijnen gebruikt.
Het is belangrijk om eerlijk te zijn over je symptomen en je niet te schamen of je te schamen, zodat je de hulp en ondersteuning kunt krijgen die je nodig hebt.
Mind heeft meer informatie over hoe dissociatieve stoornissen worden gediagnosticeerd.
Behandelingen voor dissociatieve stoornissen
Veel mensen met een dissociatieve stoornis herstellen volledig met behandeling en ondersteuning.
Fysiotherapie kan worden gebruikt om specifieke fysieke symptomen aan te pakken, zoals verlamming, spraakverlies en loopproblemen.
Pratende therapieën
Bij dissociatieve stoornissen worden vaak gesprekstherapieën aanbevolen.
Het doel van praattherapieën zoals begeleiding en psychotherapie is om u te helpen omgaan met de onderliggende oorzaak van uw symptomen en om technieken te leren en te oefenen om de periodes waarin u zich niet verbonden voelt, te beheersen.
Geneesmiddelen
Er is geen specifiek medicijn om dissociatie te behandelen, maar medicijnen zoals antidepressiva kan worden voorgeschreven om aanverwante aandoeningen zoals depressie, angst- en paniekaanvallen te behandelen.
Als u zich suïcidaal voelt
Als u gedachten heeft of heeft gehad over het nemen van uw leven, is het belangrijk dat u iemand om hulp vraagt.
Het is waarschijnlijk moeilijk voor u om het op dit moment te zien, maar u bent niet de enige of kan niet worden geholpen.
Er zijn mensen met wie u kunt praten die willen helpen:
- praat met een vriend, familielid of iemand die u vertrouwt, omdat zij u misschien kunnen helpen kalmeren en wat ademruimte te vinden
- bel de Samaritanen‘gratis 24-uurs ondersteuningsdienst op 116123
- ga naar, of bel, uw dichtstbijzijnde A&E en vertel het personeel hoe je je voelt
- contact NHS 111
- maak een spoedafspraak voor een huisarts
Lees meer over het krijgen van hulp als u zich suïcidaal voelt
Wat u moet doen als u zich zorgen maakt over iemand
Als je bang bent dat iemand die je kent misschien zelfmoord overweegt, probeer hem dan aan te moedigen te praten over hoe hij zich voelt.
Luisteren is de beste manier om te helpen. Probeer het aanbieden van oplossingen te vermijden en probeer niet te oordelen.
Als bij hen eerder een psychische aandoening is vastgesteld, zoals depressie, kunt u voor hulp en advies contact opnemen met een lid van hun zorgteam.
Lees er meer over zelfmoord waarschuwingssignalen en hoe u iemand met suïcidale gedachten kunt helpen.
Verdere hulp en ondersteuning
Als u een dissociatieve stoornis heeft, is het krijgen van hulp en ondersteuning een belangrijk onderdeel van het herstelproces.
Door met uw partner, familie en vrienden te praten over hoe uw ervaringen uit het verleden u hebben beïnvloed, kunt u beter in het reine komen met wat er is gebeurd en hen helpen begrijpen hoe u zich voelt.
Mogelijk vindt u deze organisaties ook nuttig:
Mind heeft een meer uitgebreide lijst met ondersteuning van organisaties voor mensen met dissociatieve stoornissen.
Het kan ook helpen om over andere mensen met vergelijkbare ervaringen te lezen.
Jij kunt lezen persoonlijke verhalen van mensen over het leven met een aantal verschillende psychische aandoeningen op healthtalk.org.