Het is onmogelijk om met je smartphone een foto te maken met een scherp onderwerp en een wazige achtergrond (zoals hierboven), althans zonder het te vervalsen. Dit komt door de manier waarop smartphonecamera’s verschillen van grotere, speciale camera’s. Laten we wat dieper kijken.
Waarom willen fotografen eigenlijk onscherpe achtergronden?
Een van de (vermeende) kenmerken van hoogwaardige fotografie is een wazige achtergrond met een goede ‘bokeh’ – een mooi woord dat de kwaliteit van de onscherpte beschrijft. Je ziet het vooral terug in mooie sportfoto’s en portretten, maar ook in trouw- en straatfoto’s of kunstzinnige YouTube-video’s.
Hoewel het waar is dat een wazige achtergrond gebruikelijk is bij sommige soorten fotografie, is het vaak een geaccepteerde afweging in plaats van een gewenst effect. Bij sommige opstellingen hebben fotografen geen andere keus dan een wazige achtergrond te hebben en zullen ze er alles aan doen om deze zo onscherp mogelijk te maken.
Bij sportfotografie kan een onscherpe achtergrond een goede manier zijn om een ​​atleet van de massa te onderscheiden. De korte sluitertijd die nodig is om de actie te bevriezen en de lange lenzen die ze moeten gebruiken, dwingen sportfotografen echter om een ​​groot diafragma te gebruiken, waardoor achtergrondvervaging ontstaat. Ze zijn veel meer bezorgd over het vastleggen van de actie dan over het krijgen van een koele, wazige achtergrond.
Bij macro- en landschapsfotografie is de situatie nog erger. Omdat macrofotografen extreem dicht bij hun onderwerp komen, kunnen ze vaak niet alles in beeld krijgen. Stel je voor dat je een foto van een libel probeert te maken en alleen zijn ogen scherp kunt krijgen?
Landschapsfotografen willen daarentegen vaak dat alles in het beeld scherp is, van centimeters voor de camera tot de verre horizon, wat bij elke opstelling moeilijk is. Dit is de reden waarom beide soorten fotografie soms focus-stacking vereisen.
Focus stacking is een techniek waarbij verschillende shots die allemaal net iets anders zijn gefocust, worden gemengd. Dit soort fotografen doen hun best om wazige achtergronden te vermijden, ze voegen een uur of twee extra werk toe!
Scherptediepte en vervaging
De scherptediepte is de hoeveelheid van het brandpuntsvlak dat acceptabel scherp is voor de kijker. Het is wat bepaalt wat in of onscherp is op een foto.
In een afbeelding met een geringe scherptediepte is slechts een centimeter of twee van het brandpuntsvlak scherp. In het portret links hierboven zijn het eigenlijk alleen de ogen van het model. In een afbeelding met een grote scherptediepte is vrijwel alles scherp. Dit geldt voor de foto van de skiër hierboven: alles is scherp, van de sneeuw op de voorgrond en de skiër in het midden tot de bergen op de achtergrond.
De scherptediepte wordt bepaald door de brandpuntsafstand van een lens, het diafragma waarop deze is ingesteld, de afstand van de camera tot het onderwerp en de grootte van de camerasensor.
Diafragma heeft het eenvoudigste, meest intuïtieve effect op de scherptediepte. Hoe groter het diafragma, hoe ondieper de scherptediepte zal zijn. Hoe smaller het diafragma, hoe dieper de scherptediepte zal zijn. Dit is onafhankelijk van alle andere variabelen.
Anders is de algemene regel dat hoe groter het onderwerp in het frame verschijnt, hoe kleiner de scherptediepte zal zijn. Je kunt dit regelen door dichter bij je onderwerp te gaan staan ​​(zoals een macrofotograaf) of door een telelens te gebruiken (zoals een sportfotograaf).
Twee foto’s die met hetzelfde diafragma zijn gemaakt, waarbij het onderwerp dezelfde grootte lijkt te hebben, moeten dezelfde scherptediepte hebben, ongeacht de brandpuntsafstand van de lens.
Dingen zijn een beetje verwarrend als het gaat om de sensorgrootte. Een kleinere sensor verkleint het gezichtsveld van een afbeelding en laat onderwerpen groter lijken, waardoor de scherptediepte afneemt. Als u echter de brandpuntsafstand wijzigt om het onderwerp op dezelfde grootte in het beeld te houden, wordt de afname van de scherptediepte tegengegaan en vergroot.
Het is complex en contra-intuïtief, maar het belangrijkste om te onthouden is dat een foto die is gemaakt met een kleinere sensor meer scherptediepte (en minder onscherpte) heeft dan een vergelijkbare foto die is gemaakt met een grotere sensor.
Waarom uw smartphone achtergronden niet kan vervagen
Laten we eens kijken naar de camera-instellingen op een iPhone 11 Pro. Het heeft de volgende drie camera’s:
- Een 13 mm, vast diafragma f / 2.4, ultragroothoek.
- Een groothoeklens van 26 mm met vast diafragma f / 1.8.
- Een telefoto van 52 mm, vast diafragma f / 2.0.
Helaas zijn die brandpuntsafstanden leugens. Ze zijn op zijn minst ongelooflijk misleidend. Bij 52 mm en f / 2 zou je gemakkelijk echt wazige achtergronden moeten kunnen krijgen. Dus wat is er aan de hand?
Welnu, dit zijn full-frame-equivalente brandpuntsafstanden. Simpel gezegd, dit zijn de brandpuntsafstanden van de lens die u op een professionele DSLR zou moeten gebruiken om hetzelfde gezichtsveld te krijgen. De werkelijke brandpuntsafstanden zijn 1,54 mm, 4,25 mm en 6 mm.
De 1 / 2,55- en 1 / 3,4-inch sensoren op de iPhone 11 Pro zijn aanzienlijk kleiner dan die zelfs op een middelhoog niveau. Ze zijn een fractie van de grootte van de sensor in een professionele camera.
Door lenzen met extreem korte brandpuntsafstanden te gebruiken om nuttige gezichtsvelden over alle drie de camera’s te krijgen, krijgt de iPhone een grote scherptediepte, ook al heeft hij lenzen met een groot vast diafragma.
Als u dichter bij uw onderwerp komt, wordt de minimale scherpstelafstand van de lenzen een probleem. Ze kunnen niet focussen op iets dichterbij dan een paar centimeter, dus je kunt geen goede close-up krijgen met de resulterende ondiepe scherptediepte.
Het is niet zo handig
Dus waarom is het zo moeilijk voor fabrikanten om smartphonecamera’s te maken die een kleine scherptediepte kunnen krijgen? De belangrijkste reden is dat het niet zo logisch is.
Theoretisch zou een camera met een periscooplens en een grotere sensor het kunnen. Die camera zou echter allerlei afwegingen moeten maken, en het zou gewoon niet zo handig zijn voor de meeste foto’s die mensen met hun smartphones maken.
Door vast te houden aan grote scherptediepte (en indien nodig de onscherpte te faken), zijn smartphonecamera’s ongelooflijk handig en veelzijdig.
VERWANT: Wat is een periscooplens voor smartphonecamera’s?
