Nieuw boek volgt ‘waterdetectives’ op zoek naar nieuwe oplossingen voor overstromingen en droogte
Water wint altijd
Erica Gies
universiteit van Chicago, $ 26
Mensen hebben lang geprobeerd om over water te ruziën. We hebben ooit meanderende rivieren rechtgetrokken voor scheepvaartdoeleinden. We hebben dijken aangelegd langs rivieren en meren om mensen te beschermen tegen overstromingen. We hebben hele steden gebouwd op drooggelegde en gedempte wetlands. We hebben dammen in rivieren gebouwd om water op te slaan voor later gebruik.
“Water lijkt kneedbaar, coöperatief, bereid om te stromen waar we het naartoe sturen”, schrijft milieujournalist Erica Gies in Water wint altijd. Maar dat is het niet, stelt ze.
Dijken, die kanalen versmallen waardoor het water hoger en sneller stroomt, breken bijna altijd. Steden op voormalige wetlands overstromen regelmatig – vaak catastrofaal. Dammen verhongeren stroomafwaartse omgevingen van sediment dat nodig is om kustgebieden te beschermen tegen stijgende zeeën. Rechtgebogen stromen stromen sneller dan meanderende, waardoor ecosystemen van rivierbeddingen worden weggevaagd en water minder tijd krijgt om naar beneden te sijpelen en de grondwatervoorraden aan te vullen.
Naast het uiteenzetten van deze schade die is aangericht door vermeende waterbeheersing, neemt Gies de lezers mee op een hoopvolle wereldwijde reis naar oplossingen voor deze ellende. Onderweg introduceert ze ‘waterdetectives’ – wetenschappers, ingenieurs, stedenbouwkundigen en vele anderen die, in plaats van te proberen het water te beheersen, vragen: wat wil water?
Deze waterdetectives hebben manieren gevonden om de glibberige substantie de tijd en ruimte te geven die het nodig heeft om ondergronds te druppelen. Rond de Thornton Creek in Seattle, bijvoorbeeld, zorgt het teruggewonnen land nu voor regelmatige overstromingen, waardoor het uitgeputte leefgebied van de rivierbedding is verjongd en een stedelijke oase is gecreëerd. In Central Valley in Californië willen wetenschappers manieren vinden om niet-verontreinigd regenwater af te leiden naar oude, met sediment gevulde ondergrondse canyons die ideale watervoerende lagen vormen. Het voeden van grondwatervoorraden zal op zijn beurt rivieren van onderaf voeden, waardoor het waterpeil en de ecosystemen op peil blijven.
Terwijl sommige mensen nieuwe manieren onderzoeken om met water om te gaan, steunen anderen op voorouderlijke kennis. Zonder het gebruik van hydrologische kaarttools hebben de inheemse volkeren van de Andes een gedetailleerd begrip van de leidingen die oppervlaktewater met ondergrondse opslag verbinden. Onderzoekers in Peru bestuderen nu inheemse methoden voor wateropslag, waarvoor geen dammen nodig zijn, in de hoop te zorgen voor een gestage waterstroom naar Lima – de dichtbevolkte hoofdstad van Peru die regelmatig wordt geteisterd door waterschaarste. Deze studies kunnen degenen die doordrenkt zijn van concrete oplossingen helpen overtuigen om iets nieuws te proberen. “Beslissers komen uit een cultuur van beton”, schrijft Gies, waarin dammen, leidingen en ontziltingsinstallaties standaard zijn.
Begrijpen hoe te werken met, en niet tegen, water zal de mensheid helpen deze tijd van droogte en zondvloed, die wordt verergerd door klimaatverandering, te doorstaan. Beheersing van water, zo stelt Gies overtuigend, is een illusie. In plaats daarvan moeten we leren leven met onze watermiddelen, want water zal ongetwijfeld winnen.
Kopen Water wint altijd van Bookshop.org. Wetenschapsnieuws is een aangesloten bij Bookshop.org en verdient een commissie op aankopen die via links in dit artikel worden gedaan.