Onderzoekers weten niet zeker of de Anisakis wormverhoging signaleert omgevingsherstel of verlaging
Anisakis parasieten, hier op een zalmfilet, kunnen tot 2 centimeter lang worden. Ze kunnen gasten ziek maken, maar door bevriezing of koken worden de wormen gedood.
‘Ober, er zit een worm in mijn sushi.’
Diners zullen deze woorden waarschijnlijk eerder uitspreken dan in de afgelopen decennia, als de overvloed aan parasitair Anisakis wormen die vissen over de hele wereld infecteren, zijn dat nu 283 keer zoveel als in de jaren 70, rapporteren onderzoekers 19 maart in Global Change Biology.
Wormen van het geslacht Anisakis, ook wel walviswormen genoemd, kan braken en diarree veroorzaken bij mensen die ze inslikken. Gelukkig doodt het invriezen van filets de parasieten en worden gekweekte vissen er zelden mee besmet. Sushichefs en andere visleveranciers kunnen de wormen herkennen en verwijderen, die wel 2 centimeter lang kunnen worden. Maar de stijging van het aantal wormen zou voor sommige zeedieren slecht nieuws kunnen betekenen.
Onderzoekers analyseerden honderden wereldwijde wetenschappelijke studies die sinds 1967 zijn gepubliceerd om het aantal wormen te beoordelen – beide Anisakis en een verwant geslacht genaamd Pseudoterranova – per individuele vis. In totaal bevatten de gegevens meer dan 55.000 exemplaren van 215 vissoorten.
In 1978, het eerste jaar waarvoor de onderzoekers voldoende gegevens hadden voor beide wormgroepen, rapporteerden wetenschappers dat ze gemiddeld minder dan één walvisworm per 100 vissen aantroffen. In 2015 vonden ze er meer dan één Anisakis
worm gemiddeld per individuele vis. De trend gold voor vissoorten en geografische regio’s, en ongeacht de methoden die worden gebruikt om wormen te kwantificeren, variërend van eenvoudige dissectie tot het oplossen van visweefsels met zuur. Er was echter geen wereldwijde toename van meldingen van Pseudoterranova, ook bekend als zeehondenwormen.
Die toename in Anisakis zou een probleem kunnen zijn voor de verschillende gastheren van de kronkelaars: de eieren van de wormen kunnen worden opgenomen door krill, die wordt gegeten door koppotigen zoals inktvis, die door vissen wordt ingenomen. Deze worden allemaal opgeslokt door walvissen en dolfijnen.
Populaties van een van deze hosts kunnen gevaar lopen wanneer Anisakis
de overvloed is hoog en de resultaten zijn niet mooi. Walviswormen die Atlantische zalm infecteren, kunnen bijvoorbeeld het red vent-syndroom veroorzaken, met zwelling en bloeding van de opening naar het spijsverterings- en voortplantingsstelsel. De wormen komen vaak voor bij autopsies van walvissen, hoewel het onduidelijk is hoe ziek besmette dieren kunnen worden, zegt studieauteur Chelsea Wood, een parasiet-ecoloog aan de Universiteit van Washington in Seattle.
Het feit dat Anisakis wormen lijken steeds vaker voor te komen, wat zou kunnen betekenen dat gastheersoorten overvloedig genoeg zijn om een bloeiende parasietenpopulatie te ondersteunen, zegt Wood. Als de populaties van een gastheersoort zouden afnemen, zouden de wormen moeite hebben om hun levenscyclus te voltooien. In plaats daarvan ‘zouden deze wormen een signaal kunnen zijn dat het beter gaat met ecosystemen in de oceaan’, zegt ze.
Bijvoorbeeld de opkomst van Anisakis kan te wijten zijn aan het feit dat sommige walvispopulaties opveren (SN: 18-11-19). Die zeezoogdieren spelen een cruciale rol in de levenscyclus van de wormen: Anisakis reproduceer alleen in walvisachtigen. De vroegste gegevenspunten van Wood dateren van vóór de inwerkingtreding van het moratorium van de Internationale Walvisvaartcommissie op de commerciële walvisvangst in 1986, hoewel enkele landen doorgaan met jagen.
Een andere mogelijke, hoewel hypothetische verklaring voor de overvloed van de parasieten is dat de levenscycli van de parasieten kunnen versnellen naarmate het oceaanwater warmer wordt als gevolg van klimaatverandering.
Het team van Wood bestudeert nu museumvisspecimens die verder teruggaan in de tijd om te bepalen of de huidige wormpopulatie een teken is van achteruitgang van het milieu op de langere termijn of een herstel van menselijke schade aan de oceaan en haar bewoners.
‘Mijn gevoel is dat het gaat om herstel naar een voormenselijke baseline’, zegt Wood. ‘In een ongerepte oceaan waren er tal van zeezoogdieren die er veel uitpoepen Anisakis die besmette vis in grote hoeveelheden. ‘
Het team onderzoekt ook wat een dergelijke hoge parasietbelasting kan betekenen voor die zeezoogdieren, met de nadruk op een worstelende orka’spopulatie voor de Amerikaanse westkust. ‘We hebben niet veel informatie over wat de effecten zijn’, zegt Wood.
Visparasitoloog Kurt Buchmann zegt dat de resultaten van Wood overeenkomen met zijn eigen waarnemingen. ‘Mijn algemene indruk is dat het voorkomen van
Anisakis is zelfs toegenomen, althans in sommige wateren ”, zegt Buchmann van de Universiteit van Kopenhagen. Maar terwijl de nieuwe meta-analyse wereldwijde gemiddelden van de wormpopulatie rapporteert, kunnen parasietpatronen lokaal variëren, merkt Buchmann op. In de Oostzee, bijvoorbeeld, heeft Buchmann een dramatische stijging gezien van zeehondenwormen samen met hun gastheer, grijze zeehonden, ook al vindt de nieuwe studie geen verandering in de algehele overvloed aan zeehondenwormen.
Ondanks de studieresultaten heeft Wood haar smaak voor een mooie visfilet niet verloren. Ze is ervan overtuigd dat bereiders de wormen zullen uitkiezen, en sushi-koks presteren zelfs beter dan wetenschappers om ze te zien, zegt ze. ‘Ik eet nog steeds sushi.’
