Men dacht dat de mesvissen alleen aten, maar in de Amazone jagen honderden samen
De elektrische aal van een enkele Volta (afgebeeld) kan tot 860 volt elektriciteit ontladen, meer dan enig ander bekend dier.
De elektrische aal van één Volta – in staat om kleine vissen te onderwerpen met een schok van 860 volt – is al eng genoeg. Stel je nu voor dat meer dan 100 palingen ronddraaien en gecoördineerde elektrische aanvallen ontketenen.
Men nam aan dat zo’n aanblik alleen maar nachtmerries was, althans voor prooien. Onderzoekers hebben lang gedacht dat deze paling, een soort mesvis, solitaire, nachtelijke jagers zijn die hun elektrische zintuig gebruiken om kleinere vissen te vinden terwijl ze slapen (SN: 12/4/14). Maar in een afgelegen regio van de Amazone, groepen van meer dan 100 elektrische palingen (Electrophorus voltai) samen jagen, waarbij duizenden kleinere vissen bijeen worden gedreven om zich te concentreren, te shockeren en de prooi te verslinden, rapporteren onderzoekers 14 januari in Ecologie en evolutie.
“Dit is enorm onverwacht”, zegt Raimundo Nonato Mendes-Júnior, een bioloog aan het Chico Mendes Institute for Biodiversity Conservation in Brasilia, Brazilië, die niet bij het onderzoek betrokken was. “Het laat zien hoe heel, heel weinig we weten over hoe elektrische palingen zich in het wild gedragen.”
Groepsjacht is vrij zeldzaam bij vissen, zegt Carlos David de Santana, een evolutiebioloog bij het Smithsonian’s National Museum of Natural History in Washington, DC “Ik had nog nooit meer dan 12 elektrische palingen samen in het veld gezien”, zegt hij. Daarom was hij in 2012 stomverbaasd toen zijn collega Douglas Bastos, nu bioloog aan het National Institute of Amazonian Research in Manaus, Brazilië, meldde dat meer dan 100 palingen samenkwamen en schijnbaar samen jaagden in een klein meer in het noorden van Brazilië.
Twee jaar later keerde het team van de Santana terug naar het meer om meer gedetailleerde observaties te doen. De bijna 2 meter lange paling lag het grootste deel van de dag lethargisch in dieper water, vonden de onderzoekers. Maar bij de schemering en de dageraad komen deze lange zwarte strepen samen, wervelend als een eenheid om een kronkelende cirkel van meer dan 100 man sterk te vormen die duizenden kleinere vissen in ondieper water drijft.
Na het vangen van de prooi, laten kleinere groepen van ongeveer 10 palingen gecoördineerde elektrische aanvallen los die geschokte vissen uit het water kunnen laten vliegen. De onderzoekers hebben de gecombineerde spanning van dergelijke aanvallen nog niet gemeten, maar 10 Volta-palingen die samen vuren, zouden in theorie ongeveer 100 gloeilampen kunnen voeden, zegt de Santana. De toen hulpeloze, drijvende prooi plukt gemakkelijk voor de massa palingen. De hele beproeving duurt ongeveer twee uur.
Tot dusver zijn dergelijke aggregaties alleen in dit ene meer waargenomen. Maar de Santana vermoedt dat groepsjacht voordelig kan zijn in andere meren en rivieren met grote scholen kleine vissen. Een groot deel van het bereik van de palingen wordt nog steeds onderbelicht door wetenschappers, dus lanceren De Santana en collega’s een burgerwetenschappelijk project met inheemse gemeenschappen om meer plekken te identificeren waar veel palingen samenleven, legt hij uit. “Er is nog zoveel dat we niet weten over deze organismen.”
