De bevinding onthult hoe asteroïde-inslagen de planeet vormgeven lang nadat ze hebben plaatsgevonden
Glasachtig puin op Mars geproduceerd door asteroïde-inslagen (een foto) is een belangrijk onderdeel van zand op de Rode Planeet, suggereert een nieuwe studie.
Zand op aarde wordt voortdurend gecreëerd door de langzame erosie van rotsen. Maar op Mars kunnen gewelddadige inslagen van asteroïden een belangrijke rol spelen bij het maken van nieuw zand.
Maar liefst een kwart van het Marszand bestaat uit bolvormige stukjes glas die zijn gesmeed in de intense hitte van inslagen, blijkt uit een nieuwe studie. Aangezien door de wind opgeblazen zand het landschap van Mars beeldhouwt, onthult deze ontdekking hoe Inslagen van asteroïden dragen bij aan het vormgeven van Mars, zelfs lang nadat de botsingen hebben plaatsgevonden, suggereren de planetaire wetenschapper Briony Horgan en collega’s van Purdue University. Het team zal hun resultaten op 18 augustus presenteren op de 85e jaarlijkse bijeenkomst van de Meteoritical Society in Glasgow, Schotland.
Met behulp van gegevens verzameld door ruimtevaartuigen in een baan om Mars, keken Horgan en medewerkers naar verschillende golflengten van zichtbaar en infrarood licht dat door het oppervlak van de planeet wordt gereflecteerd om de mineralen in Marszand te bepalen. Het team vond handtekeningen van glas over de hele planeet, vooral op hogere breedtegraden.
Een verklaring voor al dat glas zijn vulkaanuitbarstingen, waarvan bekend is dat ze glas produceren wanneer magma zich vermengt met water. Maar de meest glasrijke strook van Mars – de noordelijke vlaktes van de planeet – is opvallend verstoken van vulkanen, merken de onderzoekers op. Dat sluit vulkaanuitbarstingen uit als de boosdoener op die locatie en suggereert in plaats daarvan dat er veel meer catastrofale gebeurtenissen – asteroïde-inslagen – bij betrokken kunnen zijn.
Dat is een aannemelijk argument, zegt Steven Goderis, een geochemicus aan de Vrije Universiteit Brussel in België die niet bij het onderzoek betrokken was. “Vaak wordt Mars gezien als een vulkanische planeet. Maar er is ook een heel sterke impactcomponent, en die wordt vaak over het hoofd gezien.”
Wanneer een asteroïde die met enkele kilometers per seconde beweegt, inslaat op een rotsachtige planeet zoals Mars, smelt de energie van de gebeurtenis nabijgelegen rotsen en lanceert ze naar de hemel. Die gesmolten granaatscherven fragmenten en produceert zandkorrelgrote stukken die ruwweg bolvormig zijn. Die stukjes glas – inslagbollen genoemd – regenen uiteindelijk terug op de planeet (SN: 31-3-21).
In de afgelopen 3 miljard jaar zouden asteroïde-inslagen het oppervlak van Mars aannemelijk kunnen hebben bedekt met een laag inslagbolletjes van ongeveer een halve meter dik, berekenen Horgan en haar collega’s. Al dat materiaal werd toegevoegd aan het zand op Mars dat gevormd werd door normale erosie. “Effecten hielpen in de loop van de tijd om continu zand naar het oppervlak te brengen”, zegt Horgan.
Wetenschappers hebben in de toekomst misschien de mogelijkheid om Mars-inslagbolletjes te analyseren. NASA’s Perseverance-rover bewaart momenteel monsters van Mars-zand en rotsen voor eventuele terugkeer naar de aarde (SN: 9/10/21). Dat is spannend, zegt Horgan. “Het verslag van dit alles ligt in het zand.”
