Zo’n orgaan kan cruciaal zijn voor de voortplanting in een uitgestrekt, dicht regenwoud
Een vrouw Stenophylla lobivertex bidsprinkhaan hangt aan een blad en strekt haar gevorkte feromoonklier uit.
Bidsprinkhanen – met hun hoekige trekken, grote ogen en centaurhouding – lijken vaak een beetje vreemd. Maar onderzoekers hebben onlangs een bidsprinkhaan gevonden die deze buitenaardse kwaliteit naar een hoger niveau tilt: vrouwtjes van deze soort hebben een opblaasbare feromoonklier die uit de achterkant van de buik steekt als een groene, Y-vormige ballon.
Dit vreemde orgaan is anders dan alles wat eerder in bidsprinkhanen is gezien, onderzoekers verslag doen van online 21 april in de Journal of Orthoptera Research.
In oktober 2017 bewoog herpetoloog Frank Glaw zich door het nachtelijke regenwoud in het Amazonegebied van Peru bij het onderzoeksstation Panguana, op zoek naar amfibieën en reptielen. Zijn zaklantaarn ging over een bruine, op bladeren lijkende bidsprinkhaan (Stenophylla lobivertex) in de wirwar van vegetatie, en hij zag “madenachtige” structuren uit zijn rug steken. Die structuren werden snel teruggezogen in het insect nadat het licht erop viel, zegt Glaw van de Bavarian State Collection of Zoology in München, Duitsland.
Glaw werd herinnerd aan ‘parasieten die het dier van binnenuit eten’, nadat ze eerder zulke dodelijk geparasiteerde insecten hadden gezien. Met de hulp van Christian Schwarz, een entomoloog aan de Ruhr-Universiteit Bochum in Duitsland, en waarnemingen van enkele vrouwelijke exemplaren in gevangenschap, kwam het team erachter dat de bidsprinkhaan geen door parasieten bezaaid vat was.
Wanneer ze ongestoord worden gelaten in totale duisternis, extruderen de vrouwelijke bidsprinkhanen een geribbelde structuur opgeblazen met lichaamsvloeistoffen, ruwweg de tint en glans van gepolijst jade. Het lijkt een sterk gemodificeerde klier te zijn voor het produceren van feromonen – chemische signalen die vrouwelijke insecten helpen partners aan te trekken (SN: 13-05-15).
Andere bidsprinkhanen hebben eenvoudige, niet-opblaasbare klieren die zich in hetzelfde deel van de buik bevinden als S. lobivertex’s gespleten ding.
Deze bidsprinkhaan wordt zelden aangetroffen door onderzoekers en kan dun verspreid zijn over het regenwoud, dus het vinden van ontvankelijke partners kan bijzonder uitdagend zijn. De onderzoekers denken dat een grote, uitsteekbare feromoonklier met veel oppervlak een tijdelijke oplossing zou kunnen zijn, waardoor feromonen efficiënter worden verspreid die kunnen worden gedetecteerd door de antennes van potentiële vrijers.
“Het is een soort chemische ‘dating-app’ in de jungle”, zegt Glaw, erop wijzend dat de waarnemingen “het belang van feromonen in [the mantises’] reproductie op een levendige manier. “
Van vrouwtjes van sommige andere soorten bidsprinkhanen is bekend dat ze een roze, vlekachtige klier blootleggen wanneer ze hun chemische roep om partners doen, zegt Henrique Rodrigues, een entomoloog bij het Cleveland Museum of Natural History die niet bij dit onderzoek betrokken was.
“Ik kan gemakkelijk zien dat zoiets de voorloper is van de uitsteekbare klier”, zegt Rodrigues. Hij merkt op dat, aangezien mannetjes dunne, haarachtige antennes hebben, “de andere manier om de kans op het vinden van een partner te vergroten, erin zou zijn om de hoeveelheid vrijgekomen feromonen te vergroten.”
Glaw denkt dat het waarschijnlijk is dat vergelijkbare klieren bestaan ​​in de andere twee soorten Stenophylla, en mogelijk andere bidsprinkhanen. “Als dit orgaan echt een belangrijk hulpmiddel is om het vinden van partners te verbeteren”, zegt hij, “zou het ook een voordeel zijn voor veel andere soorten bidsprinkhanen en zou het meer wijdverspreid kunnen zijn.”
