Zwangerschapsdiabetes is een hoge bloedsuikerspiegel (glucose) die ontstaat tijdens de zwangerschap en meestal verdwijnt na de bevalling.
Het kan in elk stadium van de zwangerschap voorkomen, maar komt vaker voor in het tweede of derde trimester.
Het gebeurt wanneer uw lichaam niet genoeg insuline kan aanmaken – een hormoon dat helpt bij het reguleren van de bloedsuikerspiegel – om aan uw extra behoeften tijdens de zwangerschap te voldoen.
Zwangerschapsdiabetes kan tijdens de zwangerschap en na de geboorte problemen veroorzaken voor u en uw baby. Maar de risico’s kunnen worden verminderd als de aandoening vroegtijdig wordt ontdekt en goed wordt beheerd.
Coronavirus update
Als het goed gaat, is het erg belangrijk dat u naar al uw afspraken gaat en scant op de gezondheid van u en uw baby.
Ziekenhuizen en klinieken zorgen ervoor dat het voor zwangere vrouwen veilig is om naar afspraken te gaan.
Als je symptomen van coronavirus krijgt, of je bent niet lekker met iets anders dan het coronavirus, praat dan met je verloskundige of kraamteam. Ze zullen u adviseren over wat u moet doen.
Wie loopt het risico op zwangerschapsdiabetes
Elke vrouw kan zwangerschapsdiabetes krijgen tijdens de zwangerschap, maar u loopt een verhoogd risico als:
- uw body mass index (BMI) is ouder dan 30 – gebruik de gezond gewicht calculator om uw BMI te berekenen
- u heeft eerder een baby gehad die bij de geboorte 4,5 kg of meer woog
- u tijdens een eerdere zwangerschap zwangerschapsdiabetes heeft gehad
- 1 van je ouders of broers of zussen heeft diabetes
- u bent van Zuid-Aziatische, zwarte, Afrikaans-Caribische of Midden-Oosterse afkomst (zelfs als u in het VK bent geboren)
Als een van de bovenstaande punten op u van toepassing is, moet u tijdens uw zwangerschap screening op zwangerschapsdiabetes worden aangeboden.
Symptomen van zwangerschapsdiabetes
Zwangerschapsdiabetes veroorzaakt meestal geen symptomen.
De meeste gevallen worden pas ontdekt als uw bloedsuikerspiegels worden getest tijdens screening op zwangerschapsdiabetes.
Sommige vrouwen kunnen symptomen krijgen als hun bloedsuikerspiegels te hoog worden (hyperglykemie), zoals:
- is gestegen dorst
- vaker dan normaal moeten plassen
- een droge mond
- vermoeidheid
Maar sommige van deze symptomen komen vaak voor tijdens de zwangerschap en zijn niet noodzakelijk een teken van zwangerschapsdiabetes. Neem contact op met uw verloskundige of arts als u zich zorgen maakt over de symptomen die u ervaart.
Hoe zwangerschapsdiabetes uw zwangerschap kan beïnvloeden
De meeste vrouwen met zwangerschapsdiabetes hebben verder normale zwangerschappen met gezonde baby’s.
Zwangerschapsdiabetes kan echter problemen veroorzaken zoals:
- uw baby wordt groter dan normaal – dit kan tot problemen leiden tijdens de bevalling en verhoogt de kans dat het nodig is geïnduceerde arbeid of een keizersnede
- polyhydramnios – te veel vruchtwater (de vloeistof die de baby omringt) in de baarmoeder, wat vroegtijdige bevalling of problemen bij de bevalling kan veroorzaken
- voortijdige geboorte – bevallen vóór de 37e week van de zwangerschap
- pre-eclampsie – een aandoening die hoge bloeddruk veroorzaakt tijdens de zwangerschap en kan leiden tot zwangerschapscomplicaties als deze niet wordt behandeld
- uw baby ontwikkelt een lage bloedsuikerspiegel of gele verkleuring van de huid en ogen (geelzucht) nadat hij of zij is geboren, waarvoor mogelijk behandeling in het ziekenhuis nodig is
- het verlies van je baby (doodgeboorte) – hoewel dit zeldzaam is
Het hebben van zwangerschapsdiabetes betekent ook dat u een verhoogd risico loopt om zich te ontwikkelen type 2 diabetes in de toekomst.
Screening op zwangerschapsdiabetes
Tijdens je eerste prenatale afspraak (ook wel een boekingsafspraak genoemd) rond week 8 tot 12 van uw zwangerschap zal uw verloskundige of arts u enkele vragen stellen om te bepalen of u een verhoogd risico heeft op zwangerschapsdiabetes.
Als u 1 of meer risicofactoren voor zwangerschapsdiabetes heeft, moet u een screeningstest worden aangeboden.
De screeningstest wordt een orale glucosetolerantietest (OGTT) genoemd, die ongeveer 2 uur duurt.
Het houdt in dat je een bloed Test ’s ochtends, als u 8 tot 10 uur niets heeft gegeten of gedronken (hoewel u meestal wel water kunt drinken, maar neem bij twijfel contact op met het ziekenhuis). Je krijgt dan een glucosedrankje.
Na 2 uur rust wordt er opnieuw bloed afgenomen om te zien hoe uw lichaam met de glucose omgaat.
De OGTT doe je als je tussen de 24 en 28 weken zwanger bent. Als u eerder zwangerschapsdiabetes heeft gehad, krijgt u eerder in uw zwangerschap een OGTT aangeboden, kort na uw boekingsafspraak, en daarna nog een OGTT na 24 tot 28 weken als de eerste test normaal is.
Lees meer over een OGTT.
Behandelingen voor zwangerschapsdiabetes
Als u zwangerschapsdiabetes heeft, kan de kans op problemen met uw zwangerschap worden verkleind door uw bloedsuikerspiegel onder controle te houden.
U krijgt een bloedsuikertestkit, zodat u de effecten van de behandeling kunt volgen.
Bloedsuikerspiegels kunnen worden verlaagd door uw dieet en trainingsroutine te veranderen. Als deze veranderingen uw bloedsuikerspiegels echter niet voldoende verlagen, moet u ook medicijnen gebruiken. Dit kunnen tabletten of insuline-injecties zijn.
U wordt tijdens uw zwangerschap en bevalling ook beter gecontroleerd op mogelijke problemen.
Als u zwangerschapsdiabetes heeft, kunt u het beste vóór 41 weken bevallen. Inductie van de bevalling of een keizersnede kan worden aanbevolen als de bevalling tegen die tijd niet op natuurlijke wijze begint.
Eerdere bevalling kan worden aanbevolen als u zich zorgen maakt over de gezondheid van u of uw baby of als uw bloedsuikerspiegels niet goed onder controle zijn.
Lees meer over hoe zwangerschapsdiabetes wordt behandeld.
Langetermijneffecten van zwangerschapsdiabetes
Zwangerschapsdiabetes verdwijnt normaal gesproken na de geboorte. Maar vrouwen die het hebben gehad, hebben meer kans om zich te ontwikkelen:
- zwangerschapsdiabetes opnieuw bij toekomstige zwangerschappen
- type 2 diabetes – een levenslange vorm van diabetes
U moet 6 tot 13 weken na de bevalling een bloedtest ondergaan om te controleren of u diabetes heeft, en daarna eenmaal per jaar als het resultaat normaal is.
Raadpleeg uw huisarts als u symptomen krijgt van een hoge bloedsuikerspiegel, zoals verhoogde dorst, vaker moeten plassen dan normaal en een droge mond – wacht niet tot uw volgende test.
U moet de tests ondergaan, zelfs als u zich goed voelt, aangezien veel mensen met diabetes geen symptomen hebben.
U wordt ook geadviseerd over dingen die u kunt doen om uw risico op diabetes te verkleinen, zoals een gezond gewicht behouden, een uitgebalanceerd dieet volgen en regelmatig sporten.
Sommige onderzoeken hebben gesuggereerd dat baby’s van moeders met zwangerschapsdiabetes meer kans hebben om diabetes te ontwikkelen of te worden zwaarlijvig later in het leven.
Planning van toekomstige zwangerschappen
Als u al eerder zwangerschapsdiabetes heeft gehad en u van plan bent zwanger te worden, zorg er dan voor dat u wordt gecontroleerd op diabetes. Uw huisarts kan dit regelen.
Als u diabetes heeft, moet u voor ondersteuning worden doorverwezen naar een pre-conceptiekliniek voor diabetes om ervoor te zorgen dat uw toestand goed onder controle is voordat u zwanger wordt.
Lees er meer over diabetes tijdens de zwangerschap.
Als u een ongeplande zwangerschap heeft, overleg dan met uw huisarts en vertel hem dat u tijdens uw vorige zwangerschap zwangerschapsdiabetes heeft gehad.
Als uit tests blijkt dat u geen diabetes heeft, krijgt u eerder in de zwangerschap screening aangeboden (kort na uw eerste afspraak met de verloskundige) en na 24 tot 28 weken nog een test als de eerste test normaal is.
Als alternatief kan uw verloskundige of arts u aanraden om uw bloedsuikerspiegel zelf te testen met een vingerprikapparaat op dezelfde manier als tijdens uw vorige zwangerschapsdiabetes.
