De regio warmt bijna vier keer zo snel op als de rest van de aarde
Arctische regio’s, zoals Nuuk, de hoofdstad van Groenland, hebben de temperatuur gemiddeld vier keer zo snel zien opwarmen als de rest van de planeet.
Het noordpoolgebied warmt in een razend tempo op in vergelijking met de rest van de aarde. En uit nieuwe analyses blijkt dat de regio nog sneller opwarmt dan wetenschappers dachten. In de afgelopen vier decennia is de gemiddelde Arctische temperatuur gestegen bijna vier keer zo snel als het wereldwijde gemiddelderapporteren onderzoekers 11 augustus in Communicatie Aarde & Milieu.
En dat is maar gemiddeld. Sommige delen van de Noordelijke IJszee, zoals de Barentszzee tussen Rusland en de Noorse Svalbard-archipel, warmen tot zeven keer zo snel op, ontdekten meteoroloog Mika Rantanen van het Fins Meteorologisch Instituut in Helsinki en collega’s. Eerdere studies hadden de neiging om te zeggen dat de gemiddelde temperatuur in het noordpoolgebied twee tot drie keer zo snel stijgt als elders, terwijl mensen het klimaat blijven veranderen.
Om het ware tempo van de versnelde opwarming te berekenen, een fenomeen dat Arctische amplificatie wordt genoemd, analyseerden de onderzoekers observatiegegevens van 1979 tot 2021 (SN: 1-7/20). Wereldwijd bedroeg de gemiddelde temperatuurstijging in die tijd ongeveer 0,2 graden Celsius per decennium. Maar het noordpoolgebied warmde op met ongeveer 0,75 graden Celsius per decennium.
Opwarmen
In de afgelopen vier decennia is de wereldwijde gemiddelde temperatuur met ongeveer 0,2 graden Celsius per decennium gestegen, maar in het noordpoolgebied was de gemiddelde stijging per decennium ongeveer 0,75 graden Celsius (links). Als we de twee trends vergelijken, stegen de Arctische temperaturen gemiddeld vier keer zo snel als het wereldwijde gemiddelde, waarbij sommige gebieden wel zeven keer zo snel stegen (rechts). De grijze stippellijn geeft de grens van de poolcirkel aan.
Arctische opwarming, 1979-2021
Zelfs de beste klimaatmodellen slagen er niet in om die opwarming te reproduceren, zeggen Rantanen en collega’s. Het onvermogen van de modellen om eerdere Arctische versterking realistisch te simuleren, roept de vraag op hoe goed de modellen toekomstige veranderingen daar kunnen projecteren.
Het is niet duidelijk waar het probleem ligt. Een probleem kan zijn dat de modellen worstelen met het correct simuleren van de gevoeligheid van Arctische temperaturen voor het verlies van zee-ijs. Verdwijnende sneeuw en ijs, met name zee-ijs, is een belangrijke reden waarom de opwarming van het noordpoolgebied op hoge snelheid verloopt. De helderwitte sneeuw en het ijs vormen een reflecterend schild dat binnenkomende straling van de zon terug de ruimte in kaatst. Maar open oceaanwater of kale rotsen absorberen die warmte, waardoor de temperatuur stijgt.
