Wat is een longembolie?

Een longembolie (PE) is een bloedstolsel dat in de longen ontstaat.

Het kan een deel van de long beschadigen als gevolg van:

  • beperkte bloedstroom
  • verlaagd zuurstofgehalte in het bloed
  • effecten op andere organen

Grote of meerdere bloedstolsels kunnen levensbedreigend zijn. Een onmiddellijke spoedbehandeling voor een PE vergroot echter aanzienlijk uw kansen om permanente longschade te voorkomen.

Verken het onderstaande interactieve 3D-diagram voor meer informatie over symptomen van longembolie.

Wat zijn de symptomen van een longembolie?

Symptomen van een PE zijn afhankelijk van de grootte van het stolsel en waar het vast komt te zitten in de long.

Het meest voorkomende symptoom van een PE is kortademigheid. Dit kan geleidelijk of plotseling zijn.

Andere symptomen zijn onder meer:

  • spanning
  • klamme of blauwachtige huid

  • pijn op de borst die zich kan uitstrekken tot in uw arm, kaak, nek en schouder

  • flauwvallen
  • onregelmatige hartslag
  • duizeligheid
  • snel ademhalen
  • hoge hartslag
  • bloed spugen
  • zwakke pols

Als u een of meer van deze symptomen opmerkt, met name kortademigheid, moet u onmiddellijk medische hulp inroepen.

Lees meer: ​​Hoe weet u of u een bloedstolsel heeft.

Wat veroorzaakt een longembolie?

Bloedstolsels kunnen om verschillende redenen ontstaan. PE’s worden meestal veroorzaakt door diepe veneuze trombose (DVT), een aandoening waarbij zich bloedstolsels vormen in aderen diep in het lichaam. De bloedstolsels die meestal PE’s veroorzaken, beginnen in de benen of het bekken.

Bloedstolsels in de diepe aderen van het lichaam kunnen verschillende oorzaken hebben, waaronder:

  • Verwonding of schade. Verwondingen zoals botbreuken of spierscheuren kunnen schade aan bloedvaten veroorzaken, wat kan leiden tot stolsels.
  • Inactiviteit. Tijdens lange perioden van inactiviteit zorgt de zwaartekracht ervoor dat bloed zich ophoopt in de laagste delen van uw lichaam, wat kan leiden tot een bloedstolsel. Dit kan gebeuren als u een lange reis achter de rug hebt of als u in bed ligt te herstellen van een ziekte.
  • Medische omstandigheden. Sommige gezondheidsproblemen zorgen ervoor dat bloed gemakkelijk stolt, wat kan leiden tot PE. Behandelingen waarbij een operatie nodig is, leiden vaak tot kortdurende bedrust of beperkte beweging, waardoor stolling waarschijnlijker wordt. Ook kunnen bepaalde medische therapieën voor kanker bijwerkingen hebben, zoals bloedstolling. Dit brengt u in gevaar voor DVT en PE.

Er zijn extra risicofactoren die uw kans op het hebben van het type bloedstolsel dat PE kan veroorzaken, vergroten.

Hoe wordt een longembolie gediagnosticeerd?

PE heeft een breed scala aan kenmerken, variërend van geen symptomen tot plotselinge dood. Het meest voorkomende symptoom is kortademigheid, gevolgd door pijn op de borst en hoesten. Veel mensen met PE hebben echter milde of niet-specifieke symptomen of zijn asymptomatisch, inclusief mensen met een grote PE.

Wanneer u met een arts over uw symptomen praat, zullen zij vragen stellen over uw algehele gezondheid en eventuele reeds bestaande aandoeningen die u heeft.

Een arts zal doorgaans een of meer van de volgende tests uitvoeren om de oorzaak van uw symptomen te achterhalen:

  • Röntgenfoto van de borst. Dit is een standaard, niet-invasieve test waarmee een arts uw hart en longen kan zien om andere voor de hand liggende oorzaken van uw symptomen te zoeken. Een PE kan niet worden gediagnosticeerd met deze test. De meest voorkomende bevinding van een PE op een thoraxfoto is “normaal”.
  • Elektrocardiografie (ECG). Een ECG meet de elektrische activiteit van uw hart. Een PE kan niet worden vastgesteld op een ECG. Deze test zal controleren op andere oorzaken van pijn op de borst.
  • Computertomografie pulmonale angiografie (CTPA). Deze test is de eerste keus diagnostische beeldvormingsmethode omdat deze gevoelig en specifiek is voor de diagnose van PE. Het vereist echter het gebruik van intraveneus (IV) contrast. Daarom zullen mensen met nierproblemen deze test waarschijnlijk niet kunnen ondergaan omdat contrast nierziekte kan veroorzaken of verergeren. Wanneer een CTPA niet kan worden uitgevoerd, kan de arts in plaats daarvan een VQ-scan overwegen om een ​​PE te diagnosticeren.
  • Ventilatie/perfusie scan (VQ). Een VQ-scan wordt in twee delen uitgevoerd. In het eerste deel wordt radioactief materiaal ingeademd en worden er foto’s gemaakt om de luchtstroom in je longen te bekijken. In het tweede deel wordt een ander radioactief materiaal in een ader in je arm geïnjecteerd en worden er meer foto’s gemaakt om de bloedstroom in je longen te zien. Dit is meestal gereserveerd voor wanneer:

    • u kunt geen CTPA ontvangen
    • de resultaten van de CPTA waren niet overtuigend
    • meer testen is nodig
  • Magnetische resonantie pulmonale angiografie (MRPA). Dit wordt niet aanbevolen als eerstelijnstest voor het diagnosticeren van PE, maar het kan een beeldvormende optie zijn om PE te diagnosticeren bij mensen die geen CTPA of VQ-scan kunnen krijgen. Potentiële voordelen van MRPA zijn dat er geen ioniserende straling bij betrokken is en dat het onderzoek kan worden gecombineerd met MR-venografie in dezelfde zitting om naar DVT te zoeken.
  • Venografie. Een venogram is een invasieve test die zelden wordt gebruikt voor de diagnose van alleen een DVT. Dit is een gespecialiseerde röntgenfoto van de aderen in uw benen en vereist ook het gebruik van contrast.
  • Pulmonale angiografie. Een pulmonale angiografie is een invasieve test die zelden wordt gebruikt om een ​​acute PE te diagnosticeren. Het gaat om het maken van een kleine incisie zodat een arts gespecialiseerde hulpmiddelen door uw aderen kan leiden. De arts zal contrastmiddel gebruiken om de bloedvaten in de longen te zien.
  • Duplex veneuze echografie. Dit is een praktische en niet-invasieve test om alleen een DVT te diagnosticeren. Het is belangrijk om te onthouden dat u nog steeds een PE kunt hebben, zelfs als de echografie negatief is voor een DVT. Deze test maakt gebruik van radiogolven om de bloedstroom te visualiseren en te controleren op bloedstolsels in uw benen.
  • D-dimeer-test. Dit is een type bloedtest dat wordt gebruikt om te screenen op tekenen van een PE of DVT op basis van uw kans op een stolsel. Een arts kan op basis van dit bloedonderzoek geen diagnose stellen. Als het resultaat positief is, moet de arts de diagnose bevestigen met de juiste beeldvormingsmethode.

Acute PE, een verstopping in de longslagader, vaak door een bloedstolsel, is een veel voorkomende en soms dodelijke ziekte. Wanneer u wordt beoordeeld op een PE, is het vaak belangrijk dat de evaluatie efficiënt is en onnodige tests voorkomt, zodat u snel met de therapie kunt beginnen.

Wat zijn de risicofactoren voor een longembolie?

Factoren die uw risico op het ontwikkelen van DVT en PE verhogen, zijn onder meer:

  • kanker
  • een familiegeschiedenis van embolie
  • hypercoaguleerbare toestanden (bloed dat vatbaar is voor stolling) of genetische bloedstollingsstoornissen, waaronder:

    • factor V Leiden
    • protrombine-genmutatie
    • hoge niveaus van homocysteïne
  • een voorgeschiedenis van een hartaanval of beroerte
  • zwaarlijvigheid
  • een zittende levensstijl
  • oestrogeen of testosteron gebruiken

Lees meer: ​​Lees meer over de risico’s van DVT.

Hoe wordt een longembolie behandeld?

Uw behandeling voor een PE hangt af van de grootte en locatie van het bloedstolsel. Als het probleem klein is en vroeg wordt opgemerkt, kan een arts medicatie aanbevelen als behandeling. Sommige medicijnen kunnen kleine bloedstolsels opbreken.

Een arts kan voorschrijven:

  • Anticoagulantia. Ook wel bloedverdunners genoemd, medicijnen zoals heparine en warfarine voorkomen de vorming van nieuwe stolsels in uw bloed. Ze kunnen je leven redden in een noodsituatie. Een andere veelgebruikte categorie anticoagulantia zijn de directe orale anticoagulantia (DOAC’s), zoals rivaroxaban (Xarelto) en apixaban (Eliquis). Deze medicijnen zijn door de FDA goedgekeurd voor de behandeling en preventie van PE en DVT.
  • Stolseloplossers (trombolytica). Deze medicijnen breken een stolsel af om de bloedstroom en perfusie te verbeteren. Ze zijn gereserveerd voor mensen die in noodsituaties in het ziekenhuis worden opgenomen, omdat bijwerkingen gevaarlijke bloedingsproblemen kunnen zijn.

Minimaal invasieve procedures of operaties kunnen nodig zijn als u onstabiel bent vanwege de problematische stolsels en u dringende reperfusie nodig heeft om de bloedtoevoer naar uw longen en hart te verbeteren, vooral wanneer trombolytica niet kunnen worden gebruikt.

Sommige procedures die een arts kan gebruiken in het geval van een longembolie zijn:

  • Kathetergerichte methoden. Deze worden gebruikt voor het verwijderen en afbreken van stolsels. Een dunne buis, een katheter genaamd, zal stolsels in uw longslagader uitzuigen, afbreken of oplossen.
  • Open operatie. Artsen gebruiken open chirurgie alleen in noodsituaties wanneer:

    • minimaal invasieve kathetergerichte methoden zijn niet beschikbaar
    • medicijnen werken niet om het stolsel te verbreken
    • medicijnen zijn gecontra-indiceerd of brengen te veel risico’s met zich mee voor de patiënt

preventie

Nadat u in het ziekenhuis de juiste behandeling voor een longembolie heeft gekregen, wordt u geadviseerd om de onderliggende oorzaak van de PE of DVT te behandelen als deze bekend is.

U zult hoogstwaarschijnlijk anticoagulantia gaan gebruiken, zoals heparine, warfarine of nieuwere middelen die directe orale anticoagulantia (DOAC’s) worden genoemd, om te voorkomen dat bloedstolsels terugkeren.

Het regelmatig trainen van uw benen en het beoefenen van gezondheidsbevorderend gedrag zijn belangrijke componenten van preventie en therapie na een PE. Een arts zal u volledige instructies geven over hoe u voor uzelf moet zorgen om toekomstige bloedstolsels te voorkomen.

Een longembolie treedt op wanneer een bloedstolsel de longen bereikt. Deze bloedstolsels zijn vaak het gevolg van diepe veneuze trombose, die het gevolg kan zijn van beschadiging van botten en spieren of van lange perioden van inactiviteit. Vaak is de exacte oorzaak van een DVT of PE onbekend ondanks een grondige evaluatie.

Een PE kan erg gevaarlijk zijn, dus het is belangrijk om contact op te nemen met een medische professional als u symptomen ervaart zoals pijn op de borst, bloed opspugen en flauwvallen.

Een arts zal meestal medicijnen voorschrijven die het bloed verdunnen en, in bepaalde gevallen, medicijnen gebruiken die bloedstolsels opbreken. In sommige gevallen kunnen minimaal invasieve interventionele procedures en chirurgie nodig zijn.