Net als menselijke baby’s zingen de jonge vleermuizen protosyllaben totdat ze hun vocalisaties onder de knie hebben
Grotere zakvleugelvleermuispups, zoals deze in Costa Rica, leren het rijke vocale repertoire van volwassenen door te brabbelen, vergelijkbaar met menselijke baby’s, suggereert een nieuwe studie.
Ten minste 65 miljoen jaar evolutie scheiden mensen en grotere zakvleugelvleermuizen, maar deze twee zoogdieren delen een belangrijk kenmerk van leren spreken: brabbelen.
Net zoals menselijke baby’s brabbelen van ‘da-da-da-da’ naar ‘papa’, wilde vleermuispups (Saccopteryx bilineata) leer de parings- en territoriale liedjes van volwassenen door eerst de fundamentele lettergrepen van de vocalisaties uit te brabbelen, onderzoekers rapporteren in de 20 augustus Wetenschap. Deze vleermuizen voegen zich nu bij mensen als de enige duidelijke voorbeelden van zoogdieren die leren om complexe vocalisaties te maken door te brabbelen.
“Dit is een enorm belangrijke stap voorwaarts in de studie van vocaal leren”, zegt Tecumseh Fitch, een evolutiebioloog aan de Universiteit van Wenen die niet betrokken was bij de nieuwe studie. “Deze bevindingen suggereren dat er diepe parallellen zijn tussen hoe mensen en jonge vleermuizen hun stemapparaat leren beheersen”, zegt hij. Het werk zou toekomstige studies mogelijk kunnen maken waarmee onderzoekers dieper in de hersenactiviteit kunnen kijken die ten grondslag ligt aan vocaal leren.
Voordat complexe vocalisaties, of het nu woorden of paringsliedjes zijn, kunnen worden uitgesproken of gezongen, moeten vocalizers de lettergrepen leren articuleren die deel uitmaken van het vocabulaire van een soort, zegt Ahana Fernandez, bioloog diergedrag bij het Museum für Naturkunde in Berlijn. “Babbelen is een manier van oefenen”, en die vocalisaties aanscherpen, zegt ze.
De ritmische, repetitieve ‘ba-ba-ba’s’ en ‘ga-ga-ga’s’ van menselijke baby’s klinken misschien als gebrabbel, maar het zijn noodzakelijke verkennende stappen om te leren praten. Kijken of brabbelen nodig is voor elk dier dat complexe vocalisaties leert, moet in andere soorten kijken.
Veel zangvogels brabbelen om hun liedjes te leren. Sommige zijdeaapjes brabbelen ook (SN: 13-8-15), maar alleen om zorg te vragen, bijvoorbeeld om geen complex vocaal repertoire te leren, zegt Fernandez. Een ander zoogdier, de grotere zakvleugelvleermuis, was hoorde het maken van kabbelende geluiden in 2006. Mannetjes van deze zeer sociale soort combineren 25 verschillende lettergrepen in liedjes die worden gebruikt om territoria te verdedigen en partners aan te trekken, maar het brabbelgedrag werd niet formeel bestudeerd. Fernandez probeerde dat te veranderen door de vleermuizen van dichtbij te bekijken.
In de vleermuiskolonies in Panama en Costa Rica bracht Fernandez een paar weken door voordat de pups langzaamaan dichter bij de volwassen dieren kwamen, zodat ze gewend raakten aan haar aanwezigheid. Tegen de tijd dat de pups arriveerden en begonnen te brabbelen, kon ze de hele dag kamperen op slechts enkele meters van de vleermuizen. Ze observeerde en nam de geluiden op van 20 pups gedurende drie maanden terwijl de vleermuizen hun vocale repertoire ontwikkelden door mannelijke docenten te imiteren. Alles bij elkaar hebben zij en haar collega’s 55.056 lettergrepen vastgelegd en geanalyseerd uit 216 brabbelpartijen.
Over het algemeen wordt “het brabbelen van vleermuisjongens gedefinieerd door dezelfde kenmerken als het brabbelen van menselijke baby’s”, zegt Fernandez. Net als mensen en andere babbelaars begon het gedrag vroeg in de ontwikkeling, iets meer dan twee weken na de geboorte van de vleermuizen. Protosyllaben (vergelijkbaar met menselijke “ba’s” of “ga’s”) waren het meest voorkomende geluid en vertoonden veel variabiliteit. Deze schijnbaar speelse experimenten kunnen pups helpen hun vocalisaties af te stemmen op volwassenen, legt Fernandez uit. Lettergrepen werden herhaald en waren ritmisch, beide gemeenschappelijke kenmerken van brabbelen.
Net als mensen brabbelden zowel mannelijke als vrouwelijke pups, hoewel vrouwelijke vleermuizen niet zingen als volwassenen. Dat is heel anders dan bij de meeste zangvogels, waarvan bekend is dat alleen de mannetjes brabbelen en zingen.
“Vrouwen kunnen gebruiken” [their babbling experience] als een sjabloon’ voor het nemen van paringsbeslissingen als volwassenen over welke vleermuizen betere zangers zijn, zegt Fernandez.
De vleermuizen brabbelen misschien niet precies zoals andere bekende brabbelaars, zegt Pralle Kriengwatana, een gedragsbioloog aan de Universiteit van Glasgow in Schotland die niet bij het onderzoek betrokken was. Vergeleken met sommige zangvogels, “lijkt dit vermogen om volwassen lettergrepen te produceren veel sneller te gebeuren bij vleermuizen”, zegt ze, en ze merkt een abrupte stijging op van het aantal volwassen lettergrepen in het begin van het brabbelen. Die snelle expansie zou kunnen betekenen dat oefenen door brabbelen voor bepaalde vleermuislettergrepen minder belangrijk is dan het vergroten van de neurologische en fysiologische capaciteit door normale ontwikkeling, zegt ze.
“Het is duidelijk dat de vleermuizen brabbelen”, zegt Ofer Tchernichovski, een etholoog aan het Hunter College van de City University of New York. Hij hoopt dat het brabbelgedrag zal worden bevestigd in een meer gecontroleerde laboratoriumomgeving, en meer in het algemeen zegt hij dat hij blij is een ander dier te hebben waarmee hij vocaal leren kan bestuderen. “Zangvogels zijn aardig, maar ze zijn erg ver van ons vandaan.” Door een ander zoogdier te onderzoeken, “opent dit onderzoek de deur”, zegt hij, voor het bestuderen van de neurale onderbouwing van de fundamentele bouwstenen van taal.
