‘Hurricane Lizards and Plastic Squid’ biedt zowel goed nieuws als slecht nieuws
Na opeenvolgende orkanen in Turks- en Caicoseilanden, gebeurtenissen die naar verwachting vaker zouden plaatsvinden in een warmere wereld, was natuurlijke selectie gunstig Anolis scriptus hagedissen met langere voorpoten om zich vast te klampen bij harde wind.
Orkaanhagedissen en plastic inktvis
Thor Hanson
Basisboeken, $ 28
Als natuurbeschermingsbioloog heeft Thor Hanson uit de eerste hand de effecten van klimaatverandering op planten en dieren in het wild gezien: de groene ara’s van Midden-Amerika die samen met hun voedselbronnen migreren, de bruine beren van Alaska die vetmesten van vroegrijpe bessen, de coniferen van New England die hun toevlucht zoeken tegen verdwijnende habitats. En als een boeiende auteur die de wonderen van de natuur heeft gevierd in boeken over veren, zaden, bossen en bijen (SN: 21-7-18, p. 28), is hij een ideale gids voor een onderwerp dat anders lezers tot wanhoop zou leiden.
Hanson wanhoopt niet in zijn laatste boek, Orkaanhagedissen en plastic inktvis. Hoewel hij de vele manieren schetst waarop de opwarming van de aarde het leven op onze planeet verandert, is zijn toon niet handwringend. In plaats daarvan nodigt Hanson de lezer uit in de verhalen van bepaalde mensen, plaatsen en wezens van alle soorten. Hij put deze verhalen uit zijn eigen ervaringen en die van andere wetenschappers, waarbij hij verslaggeving combineert met verhalende verhalen over soorten die dienen als voorbeelden van bredere trends in de natuurlijke wereld.
Een reis naar La Selva Biological Station in Costa Rica, bijvoorbeeld, laat Hanson de ervaring herbeleven van tropisch ecoloog en klimatoloog Leslie Holdridge, die het onderzoeksstation in de jaren 1950 oprichtte en onder meer beschreef hoe het klimaat verschillende habitats of leven creëert zones, naarmate de hoogte toeneemt. Terwijl Hanson zich een weg baant naar een tropische berghelling, zodat hij getuige kan zijn van een verschuiving in levenszones, merkt hij op: “Ik moest elke voet hoogtewinst op de harde manier verdienen.” Ik kon bijna de hitte voelen die hij beschrijft als “een dampende handdoek over mijn hoofd gedrapeerd”. Zijn levendige beschrijvingen maken duidelijk waarom er nu zoveel soorten zijn gedocumenteerd die zich opwaarts naar koelere klimaten verplaatsen.
Hanson verspilt niet veel adem om twijfelaars te overtuigen van de realiteit van klimaatverandering, maar laat voorbeeld na voorbeeld zien hoe het al speelt. Het boek gaat snel van de basiswetenschap van klimaatverandering naar de uitdagingen en kansen waarmee soorten worden geconfronteerd – van verschuivingen in seizoenstiming tot verzuring van de oceaan – en de manieren waarop soorten reageren.
Zoals Hanson opmerkt, wordt het acroniem MAD, voor “verplaatsen, aanpassen of sterven”, vaak gebruikt om de reactiemogelijkheden van soorten te beschrijven. Maar die kernachtige zin vat niet de complexiteit van de situatie. Een van zijn titulaire personages, een hagedis die in 2017 werd getroffen door back-to-back Caribische orkanen, illustreert bijvoorbeeld een andere reactie. In plaats van dat individuele hagedissen zich aanpasten of zich aanpasten aan steeds stormachtigere omstandigheden, evolueerde de soort door natuurlijke selectie. Biologen die de hagedissen op twee eilanden in de gaten hielden, merkten op dat de hagedissenpopulaties na de orkanen gemiddeld langere voorpoten, kortere achterpoten en meer gripvaste teenkussentjes hadden dan voorheen. Een experiment met een bladblazer toonde aan dat deze eigenschappen de hagedissen helpen zich beter aan takken vast te klampen – survival of the fittest in actie.
Uiteindelijk zullen de uitkomsten voor soorten waarschijnlijk net zo gevarieerd zijn als hun omstandigheden. Sommige organismen zijn al verplaatst, aangepast of gestorven als gevolg van de opwarming, en nog veel meer zullen met uitdagingen worden geconfronteerd door veranderingen die nog moeten komen. Maar Hanson heeft de hoop niet opgegeven. Als het gaat om het voorkomen van de worstcasescenario’s, citeert hij ecoloog Gordon Orians, die in het zevende decennium van een carrière getuige is van veranderingen in het milieu. Op de vraag wat een bezorgde burger moet doen om klimaatverandering tegen te gaan, antwoordde hij kort en bondig: “Alles wat je kunt.” En zoals Hanson aangeeft, is dit precies hoe planten en dieren reageren op klimaatverandering: door er alles aan te doen. De uitdaging voelt overweldigend en als een bezorgde burger voelt er veel uit mijn handen. Toch inspireerden de woorden van Hanson me om de rest van de soort op deze opwarmende wereld aan te sporen om te doen wat ik kan.
Kopen Orkaanhagedissen en plastic inktvis van Bookshop.org. Wetenschapsnieuws is een aangesloten bij Bookshop.org en verdient een commissie op aankopen die via links in dit artikel worden gedaan.
