Weinig fossielen overbruggen de kloof tussen dinosaurus en vogel. Deze kan helpen bij het invullen van enkele details
Cratonaviseen nieuw ontdekte vogel van 120 miljoen jaar geleden, zou een vergelijkbare niche kunnen hebben ingenomen als de roofvogels van vandaag, maar of hij prooien kan vangen die zo groot zijn als hier afgebeeld, staat ter discussie.
Een 120 miljoen jaar oude fossiele vogel gevonden in China zou nieuwe aanwijzingen kunnen geven over hoe landgebonden dinosauriërs evolueerden tot de vliegende vogels van vandaag. De grootte van een duif Cratonavis zhui sportte een dinosaurusachtige kop bovenop een lichaam dat lijkt op dat van hedendaagse vogelsrapporteren onderzoekers in januari Natuurecologie & Evolutie.
Het afgeplatte exemplaar kwam uit de Jiufotang-formatie, een oud rotslichaam in het noordoosten van China dat een broeinest is voor geconserveerde gevederde dinosaurussen en archaïsche vogels. CT-scans brachten dat aan het licht Cratonavis had een schedel die bijna identiek was (zij het kleiner) als die van theropode dinosaurussen Tyrannosaurus rex, paleontoloog Li Zhiheng van de Chinese Academie van Wetenschappen in Beijing en collega’s rapporteren. Dit betekent dat Cratonavis had nog steeds niet de mobiele bovenkaak ontwikkeld die bij moderne vogels wordt aangetroffen (SN: 5/2/18).
Het is een van de weinige exemplaren die behoren tot een onlangs geïdentificeerde groep tussenliggende vogels die bekend staat als de jinguofortisiden, zegt Luis Chiappe, een paleontoloog van het Natural History Museum in Los Angeles County die niet betrokken was bij het onderzoek. De mengelmoes van dinovogels is “niet onverwacht”. De meeste vogels die uit het dinosaurustijdperk zijn ontdekt, vertoonden primitievere, getande koppen dan de vogels van tegenwoordig, zegt hij. Maar de nieuwe vondst “bouwt voort op ons begrip van deze primitieve groep vogels die aan de voet van de vogelboom staan.”
Cratonavis had ook een ongewoon langwerpig schouderblad en hallux, of naar achteren gerichte teen. Zelden gezien bij vogels uit het Krijt, zouden vergrote schouderbladen de anders teleurstellende vluchtmechanica van de vogel kunnen hebben gecompenseerd, zeggen de onderzoekers. En die flinke grote teen? Het verzet zich tegen de trend van krimpende middenvoetsbeentjes, gezien naarmate vogels bleven evolueren. Cratonavis zou dit indrukwekkende cijfer kunnen hebben gebruikt om te jagen zoals de roofvogels van vandaag, zegt het team van Li.
Het vullen van die schoenen was misschien een te grote klus voor Cratonavis, hoewel. Gezien zijn grootte, zegt Chiappe, zou de vogel met de dinokop hoogstwaarschijnlijk een kleine jager zijn geweest, die kevers, sprinkhanen en af en toe een hagedis neerhaalde in plaats van de lucht te terroriseren.
Dit artikel werd ondersteund door lezers zoals jij.
Onze missie is om nauwkeurig, boeiend nieuws over de wetenschap aan het publiek te verstrekken. Die missie is nog nooit zo belangrijk geweest als nu.
Als nieuwsorganisatie zonder winstoogmerk kunnen we het niet zonder u.
Uw steun stelt ons in staat om onze inhoud gratis en toegankelijk te houden voor de volgende generatie wetenschappers en ingenieurs. Investeer in kwaliteitsvolle wetenschapsjournalistiek door vandaag nog te doneren.
