Een Marsrover, een röntgentelescoop en verschillende satellieten op lage aarde staan allemaal in de wacht
De Rosalind Franklin Mars-rover (afgebeeld), onderdeel van een gezamenlijke Europees-Russische missie naar Mars, is een van de vele ruimteprojecten die gevaar lopen als gevolg van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne.
Ruimteverkenning lijkt misschien een verre onderneming vanaf het aardoppervlak, maar gebeurtenissen op de grond rimpelen de ruimte in. De Russische oorlog tegen Oekraïne is geen uitzondering.
Van een raketlanceringssysteem tot een rover die is ingesteld om Mars te verkennen, een breed scala aan ruimtemissies wordt geconfronteerd met uitstel of annulering als gevolg van escalerende spanningen op de grond in de nasleep van de grootschalige invasie van Rusland in Oekraïne op 24 februari. De Europese Unie, Verenigde Staten en anderen hebben Rusland sancties opgelegd; Als gevolg hiervan verandert en annuleert Rusland voortdurend zijn ruimtegerelateerde plannen. De verschuivingen hebben een impact op alles, van internationale samenwerkingen tot missies die afhankelijk zijn van Russische raketten om de ruimte te bereiken.
Hier is een nadere blik op enkele van die projecten.
ExoMars-rover
De ExoMars-missie is een samenwerking tussen de European Space Agency en de Russische ruimtevaartorganisatie Roscosmos. Dit is een tweedelige missie naar Mars, bestaande uit een orbiter en een rover. De orbiter bevindt zich sinds eind 2016 bij de Rode Planeet, maar de Rosalind Franklin-rover zou in september gelanceerd worden (SN: 18/10/16).
“De sancties en de bredere context maken een lancering in 2022 zeer onwaarschijnlijk”, zei de European Space Agency of ESA in een verklaring van 28 februari als reactie op de Russische inval in Oekraïne.
Vanwege de orbitale geometrie van de aarde en Mars herhaalt het meest directe traject voor een ruimtevaartuig van onze planeet naar Mars zich elke twee jaar, en dat lanceervenster blijft minder dan twee weken open. De ExoMars-rover, die op zoek zal gaan naar tekenen van vorig leven, zou oorspronkelijk in 2020 worden gelanceerd, maar vanwege de pandemie en technische problemen is hij verschoven naar 2022 (SN: 3/12/20). Nu dreigt het weer weg te glijden naar 2024.
De eROSITA-telescoop
Spectrum-Roentgen-Gamma is een ruimtegebaseerd röntgenobservatorium, gezamenlijk beheerd door Duitsland en Rusland, dat de afgelopen twee en een half jaar de grootschalige structuur van het universum in kaart heeft gebracht (SN: 7/8/20). De belangrijkste telescoop van de sonde, eROSITA, heeft honderden hemellichamen ontdekt, waaronder een bizarre stellaire explosie die bekend staat als een “koe” (SN: 1/21/22). Op 26 februari hebben de Duitsers eROSITA in veilige modus geplaatst als een actie om “de samenwerking met Rusland te bevriezen”, volgens een verklaring van de SRG-leiding van het Max Planck Instituut in Garching, Duitsland.
“Dit is een standaard, omkeerbare, bedieningsmodus van de telescoop, waarbij we geen gegevens nemen, maar de vitale subsystemen aanhouden”, zegt Andrea Merloni, een astronoom aan het Max Planck Instituut voor Buitenaardse Fysica, ook in Garching, en eROSITA’s projectwetenschapper. Hij weigerde commentaar te geven op enig ander aspect van de missie of samenwerking met Rusland.
Het Russische persbureau TASS meldde op 1 maart dat Roscosmos van plan is het financiële verlies van die veilige modus en andere Europese ruimtegerelateerde sancties te schatten, en het Russische ruimteagentschap zal dan “de Europese kant” van de projecten factureren.
Ondertussen beoordeelt ESA “de gevolgen voor elk van onze lopende programma’s die worden uitgevoerd in samenwerking met de Russische ruimtevaartorganisatie”, zei het agentschap in een verklaring van 28 februari.
Navigatiesatellieten
In reactie op internationale sancties tegen Rusland kondigde het hoofd van Roscosmos op 26 februari aan dat het agentschap… samenwerking opschorten met de Europese ruimtehaven in Kourou, Frans-Guyana, en het terugtrekken van zijn tientallen werknemers van de locatie. Het komende jaar zouden vanaf deze locatie verschillende ruimtemissies worden gelanceerd via een Russische Sojoez-raket, waaronder een paar Europese navigatiesatellieten begin april.
Deze satellieten zouden zich hebben aangesloten bij de reeds gelanceerde twee dozijn die deel uitmaken van het Galileo-navigatiesysteem, het Europese antwoord op het GPS-systeem van de Verenigde Staten. Twee extra Galileo-satellieten zijn ook in een baan om de aarde, maar ze zijn verkeerd geplaatst en zijn in plaats daarvan gericht op wetenschap en zoeken en redden (SN: 12/10/18).
OneWeb-internetnetwerk
Het Britse bedrijf OneWeb, dat een internetnetwerk in de ruimte bouwt met honderden satellieten op een lage aarde, wordt ook geconfronteerd met uitstel van de lancering.
Een Sojoez-raket zou op 4 maart enkele tientallen OneWeb-satellieten de lucht in sturen, een van een reeks lanceringen die erop gericht zijn het netwerk in 2022 te voltooien. Maar in de vroege uurtjes van 2 maart tweette het hoofd van Roscosmos de ruimtevaartorganisatie zou de satellieten niet lanceren zonder de garantie van het bedrijf dat ze niet voor militaire doeleinden zouden worden gebruikt. Hij eiste ook dat de Britse regering haar deel van de missie zou verkopen, wat ze heeft geweigerd.
Venera-D missie naar Venus
De oorlog tussen Rusland en Oekraïne heeft ook gevolgen gehad voor de Amerikaanse ruimtevaartactiviteiten, maar in mindere mate dan de gevolgen voor de Europese tegenhangers. NASA heeft relaties met verschillende commerciële partners, waardoor het bureau minder afhankelijk is van Roscosmos. Maar NASA voelt nog steeds enkele effecten.
Als vergelding voor Amerikaanse sancties tweette het hoofd van Roscosmos bijvoorbeeld op 26 februari dat de deelname van NASA aan de door Rusland geleide Venera-D-missie naar Venus zou “ongepast zijn.Deze missie zal een orbiter, lander en oppervlaktestation omvatten, en het zal zich richten op het begrijpen van de vroegere en huidige bewoonbaarheid van Venus.
Venera-D wordt echter pas eind dit decennium gelanceerd en NASA is slechts bij enkele planningsgroepen betrokken geweest. Het Amerikaanse ruimteagentschap heeft al twee eigen Venus-missies in de maak (SN: 6/02/21).
Internationaal Ruimtestation
Hoewel veel samenwerkingsgebieden in de ruimte met Rusland rafelen, blijft de samenwerking met het internationale ruimtestation tot nu toe ongewijzigd. “NASA blijft samenwerken met al onze internationale partners, waaronder de State Space Corporation Roscosmos, voor de voortdurende veilige operaties van het internationale ruimtestation”, zei NASA-public affairs officer Joshua Finch van het Kennedy Space Center in Cape Canaveral in een e-mail. uitspraak.
Momenteel zijn er twee Russische kosmonauten, vier NASA-astronauten en één ESA-astronaut aan boord van het station. Later deze maand zal een Russische Sojoez-capsule de twee kosmonauten en een van de NASA-astronauten naar de aarde terugbrengen en zoals gepland in Kazachstan landen, zei Finch.
Tijdens een vergadering van de NASA-adviesraad op 1 maart adviseerde Wayne Hale, een voormalige NASA-medewerker-beheerder, het Amerikaanse ruimteagentschap echter om onvoorziene omstandigheden te overwegen voor het geval Rusland niet langer meewerkt aan het ruimtestation. Op dezelfde bijeenkomst de volgende dag adviseerde de voormalige Amerikaanse vertegenwoordiger Jane Harman NASA om na te denken over hoe de samenwerking met Rusland er in de toekomst uit zal zien.
