Persoonlijkheidsstoornis

Wat is een persoonlijkheidsstoornis?

Persoonlijkheidsstoornissen zijn een groep psychische aandoeningen die worden gekenmerkt door inflexibele en atypische patronen van denken, voelen en gedragen. Deze innerlijke ervaringen en gedragingen wijken vaak af van de verwachtingen van de cultuur waarin iemand leeft.

Als u een persoonlijkheidsstoornis heeft, kunt u het moeilijk vinden om met anderen om te gaan en om te gaan met alledaagse problemen op de manier die door uw culturele groep wordt verwacht. U bent zich misschien niet volledig bewust van deze discrepantie tussen uw gedachten en gedragingen en die welke door de samenleving worden geaccepteerd.

Je hebt misschien een heel ander beeld van de wereld dan dat van anderen. Als gevolg hiervan kunt u het moeilijk vinden om deel te nemen aan sociale, educatieve en gezinsactiviteiten.

Deze gedragingen en houdingen veroorzaken vaak problemen en beperkingen in relaties, sociale ontmoetingen en werk- of schoolomgevingen. Ze kunnen er ook voor zorgen dat mensen zich geïsoleerd voelen, wat kan bijdragen aan depressie en angst.

Persoonlijkheidsstoornissen zijn echter behandelbaar. Vaak kan een combinatie van gesprekstherapie en medicatie u helpen om met een van deze aandoeningen om te gaan.

Wat veroorzaakt persoonlijkheidsstoornissen?

De oorzaak van persoonlijkheidsstoornissen is niet bekend. Er wordt echter aangenomen dat ze kunnen worden veroorzaakt door genetische en omgevingsinvloeden, met name jeugdtrauma.

Persoonlijkheidsstoornissen ontstaan meestal in de tienerjaren of vroege volwassenheid. De symptomen variëren afhankelijk van het specifieke type persoonlijkheidsstoornis. Voor allemaal omvat de behandeling meestal gesprekstherapie en medicatie.

Wat zijn de verschillende soorten persoonlijkheidsstoornissen?

Er zijn talloze soorten persoonlijkheidsstoornissen. Ze zijn gegroepeerd in drie clusters op basis van vergelijkbare kenmerken en symptomen. Sommige mensen kunnen tekenen en symptomen hebben van meerdere persoonlijkheidsstoornissen.

Cluster A: Verdacht

Paranoïde persoonlijkheidsstoornis. Mensen met een paranoïde persoonlijkheidsstoornis kunnen anderen wantrouwen en hun motieven wantrouwen.
Schizoïde persoonlijkheidsstoornis. Mensen met een schizoïde persoonlijkheidsstoornis kunnen weinig interesse tonen in het aangaan van persoonlijke relaties of het deelnemen aan sociale interacties. Ze kunnen moeite hebben met het interpreteren van sociale signalen, waardoor ze emotioneel afstandelijk lijken.
Schizotypische persoonlijkheidsstoornis. Mensen met een schizotypische persoonlijkheidsstoornis denken vaak dat ze met hun gedachten andere mensen of gebeurtenissen kunnen beïnvloeden. Ze kunnen gedrag verkeerd interpreteren, wat leidt tot ongepaste emotionele reacties. Ze kunnen ook vermijden om intieme relaties aan te gaan.

Cluster B: Emotioneel en impulsief

Antisociale persoonlijkheids stoornis. Mensen met een antisociale persoonlijkheidsstoornis hebben de neiging om anderen te manipuleren of te behandelen zonder berouw te tonen voor hun daden. Ze kunnen oneerlijk gedrag vertonen, zoals liegen en stelen, en ze kunnen vatbaar zijn voor zwaar alcohol- en drugsgebruik.
Borderline persoonlijkheidsstoornis. Mensen met een borderline-persoonlijkheidsstoornis voelen zich vaak leeg en verlaten, ongeacht de steun van familie of gemeenschap. Ze kunnen moeite hebben met het omgaan met stressvolle gebeurtenissen en hebben perioden van paranoia. Ze hebben ook de neiging om risicovol en impulsief gedrag te vertonen, zoals binge drinken en gokken.
Histrionische persoonlijkheidsstoornis. Mensen met een theatrale persoonlijkheidsstoornis proberen vaak meer aandacht te krijgen door dramatisch of provocerend te zijn. Ze kunnen gemakkelijk worden beïnvloed door andere mensen en zijn gevoelig voor kritiek of afkeuring.
Narcistische persoonlijkheidsstoornis. Mensen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis denken vaak dat ze belangrijker zijn dan anderen. Ze hebben de neiging om hun prestaties te overdrijven en kunnen opscheppen over hun aantrekkelijkheid of succes. Andere symptomen zijn een diepe behoefte aan bewondering, maar een gebrek aan empathie voor andere mensen.

Cluster C: Angstig

Ontwijkende persoonlijkheidsstoornis. Mensen met een vermijdende persoonlijkheidsstoornis ervaren vaak gevoelens van ontoereikendheid, minderwaardigheid of onaantrekkelijkheid. Ze kunnen stilstaan bij kritiek van anderen en vermijden om deel te nemen aan nieuwe activiteiten of nieuwe vrienden te maken.
Afhankelijke persoonlijkheidsstoornis. Mensen met een afhankelijke persoonlijkheidsstoornis zijn afhankelijk van andere mensen om in hun emotionele en fysieke behoeften te voorzien. Ze vermijden meestal om alleen te zijn en hebben regelmatig geruststelling nodig bij het nemen van beslissingen. Ze kunnen ook meer geneigd zijn om fysiek en verbaal geweld te tolereren.
Obsessief-compulsieve persoonlijkheidsstoornis. Mensen met een obsessief-compulsieve persoonlijkheidsstoornis hebben een overweldigende behoefte aan orde. Ze houden zich strikt aan regels en voorschriften en voelen zich buitengewoon ongemakkelijk wanneer perfectie niet wordt bereikt. Ze kunnen zelfs persoonlijke relaties verwaarlozen om zich te concentreren op het perfect maken van een project.

Hoe wordt een persoonlijkheidsstoornis gediagnosticeerd?

De Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition (DSM-5), is een referentie die artsen en professionals in de geestelijke gezondheidszorg gebruiken om psychische aandoeningen te diagnosticeren. Elke persoonlijkheidsstoornis heeft criteria waaraan moet worden voldaan voor een diagnose.

Een huisarts of een professional in de geestelijke gezondheidszorg zal u op basis van deze criteria vragen stellen om het type persoonlijkheidsstoornis te bepalen. Om een diagnose te kunnen stellen, moeten het gedrag en de gevoelens consistent zijn in veel levensomstandigheden.

Ze moeten ook aanzienlijk leed en beperkingen veroorzaken op ten minste twee van de volgende gebieden:

de manier waarop je jezelf en andere mensen waarneemt of interpreteert
de manier waarop u handelt wanneer u met andere mensen omgaat
de geschiktheid van uw emotionele reacties
hoe goed je je impulsen kunt beheersen

In sommige gevallen kan uw huisarts of beroepsbeoefenaar in de geestelijke gezondheidszorg bloedonderzoeken uitvoeren om te bepalen of een medisch probleem uw symptomen veroorzaakt. In sommige gevallen kunnen ze een screeningstest voor alcohol of drugs bestellen als ze denken dat stoffen uw symptomen veroorzaken.

Hoe wordt een persoonlijkheidsstoornis behandeld?

De behandeling kan variëren afhankelijk van het type en de ernst van uw persoonlijkheidsstoornis. Het kan psychotherapie en medicijnen omvatten.

Psychotherapie

Psychotherapie of gesprekstherapie kan helpen bij het beheersen van persoonlijkheidsstoornissen. Tijdens psychotherapie kunt u samen met een therapeut uw aandoening bespreken, maar ook uw gevoelens en gedachten. Dit kan u inzicht geven in hoe u om kunt gaan met uw symptomen en gedragingen die uw dagelijks leven belemmeren.

Er zijn veel soorten psychotherapie. Dialectische gedragstherapie kan groeps- en individuele sessies omvatten waarin mensen leren hoe ze stress kunnen verdragen en relaties kunnen verbeteren. Cognitieve gedragstherapie heeft tot doel mensen te leren hoe ze negatieve denkpatronen kunnen veranderen, zodat ze beter kunnen omgaan met alledaagse uitdagingen.

medicatie

Er zijn geen medicijnen goedgekeurd voor de behandeling van persoonlijkheidsstoornissen. Bepaalde soorten voorgeschreven medicijnen kunnen echter nuttig zijn bij het verminderen van verschillende symptomen van persoonlijkheidsstoornissen, zoals:

antidepressiva, die kunnen helpen bij het verbeteren van een depressieve stemming, woede of impulsiviteit
stemmingsstabilisatoren, die intense stemmingswisselingen voorkomen en prikkelbaarheid en agressie verminderen
antipsychotica, ook bekend als neuroleptica, die symptomen van psychose zoals hallucinaties en wanen kunnen helpen verminderen
anti-angst medicijnen, die kunnen helpen bij het verlichten van angst, opwinding en slapeloosheid

Hoe iemand met een persoonlijkheidsstoornis te helpen

Als je denkt dat iemand symptomen van een persoonlijkheidsstoornis heeft, of als ze je vertellen dat ze denken dat ze dat hebben, moedig ze dan aan om met een professional in de geestelijke gezondheidszorg te praten. Hoewel het uiten van uw zorgen spanning kan veroorzaken, moet u benadrukken dat uw eerste prioriteit hun welzijn is.

Bel 911 of de lokale hulpdiensten als u ooit het gevoel heeft dat de andere persoon van plan is zichzelf of anderen schade toe te brengen.

U kunt uw naaste ook een lijst met crisishulpmiddelen geven voor wanneer ze onmiddellijke ondersteuning nodig hebben. Hieronder staan enkele hotlines en tekstlijnen die ze 24/7 kunnen bereiken.

Wat zijn de vooruitzichten voor iemand met een persoonlijkheidsstoornis?

Het belangrijkste aspect van de behandeling van een persoonlijkheidsstoornis is in de eerste plaats het bepalen van de aandoening. Wanneer u erkent dat u een psychische aandoening heeft, zal het gemakkelijker voor u zijn om een behandeling te zoeken en vol te houden.

Zodra u een behandeling vindt die voor u werkt, zou u een verbetering van uw symptomen moeten zien.

Mogelijk moet u een paar verschillende soorten behandelingen proberen om te vinden wat het beste werkt. Dat is geen probleem. Het gaat erom dat je een goede pasvorm vindt.