Parkinson is een progressieve neurologische ziekte. Mensen met Parkinson ervaren verschillende fysieke, cognitieve en psychologische symptomen.

Vaak zijn de vroege symptomen van Parkinson zo subtiel dat de ziekte jarenlang onopgemerkt blijft. Naarmate de ziekte vordert, wordt een gebrek aan motorische vaardigheden duidelijker. Dit wordt gevolgd door cognitieve stoornissen, waaronder moeite met het volgen van aanwijzingen en verlies van gedachten.

Het begrijpen van de symptomen van Parkinson is de sleutel tot het krijgen van de juiste behandeling. In dit artikel bespreken we hoe de verschillende stadia van Parkinson eruit kunnen zien en gaan we dieper in op de symptomen.

Stadia van de symptomen van Parkinson

De symptomen van Parkinson kunnen worden onderverdeeld in drie categorieën of fasen: pre-motorisch, motorisch en cognitief. Deze fasen verlopen niet noodzakelijk in chronologische volgorde en niet alle Parkinsonpatiënten zullen alle symptomen ervaren.

De premotorische fase is de fase van Parkinson waarin niet-motorische symptomen aanwezig zijn. Deze symptomen zijn onder meer:

  • verlies van geur
  • REM-slaapgedragsstoornis (RBD)
  • rustelozebenensyndroom
  • overmatige slaperigheid overdag
  • constipatie
  • depressie
  • vermindering van seksueel verlangen
  • overmatig zweten
  • ongerustheid

Motorische symptomen houden over het algemeen beweging in en omvatten:

  • tremor
  • stijfheid

  • bradykinesie (langzame beweging)

  • houdingsinstabiliteit (evenwichtsproblemen)
  • loop- of loopproblemen
  • onwillekeurige spiersamentrekkingen (dystonie)
  • vocale symptomen

Ongeveer 50 procent van de mensen met Parkinson zal een vorm van cognitieve stoornis ervaren, waarbij de ernst van persoon tot persoon varieert.

Cognitieve veranderingen kunnen zijn:

  • problemen met aandacht
  • vertraagde mentale verwerking
  • problemen met het oplossen van problemen of executief functioneren
  • geheugenstoornissen
  • taalafwijkingen
  • visueel-ruimtelijke problemen

Symptomen van de ziekte van Parkinson

Parkinson is een chronische en progressieve aandoening, wat betekent dat de symptomen in de loop van de tijd erger worden. Er is een breed scala aan symptomen en de ernst van de symptomen: terwijl sommige mensen ernstig gehandicapt raken, hebben anderen slechts kleine motorische problemen.

trillingen

Een tremor is een onbedoelde, ritmische spierbeweging waarbij een of meer delen van het lichaam betrokken zijn. Trillingen komen voornamelijk voor in de handen, maar kunnen ook van invloed zijn op:

  • armen
  • hoofd
  • gezicht
  • stem
  • torso
  • poten

Er zijn twee hoofdcategorieën van tremor: rusttremor en actietremor. Rusttremor treedt op wanneer spieren ontspannen zijn, zoals wanneer uw handen in uw schoot zitten, en verminderen tijdens de slaap of wanneer het lichaamsdeel in gebruik is. Actietremoren treden op bij de willekeurige bewegingen van een spier.

Tremoren treffen meestal slechts één kant van het lichaam, maar kunnen beide kanten aantasten naarmate de ziekte vordert. Vermoeidheid, stress en intense emoties kunnen de bevingen verergeren.

Vertraagde beweging (bradykinesie)

Bradykinesie betekent traagheid van beweging en is een kenmerkend symptoom van Parkinson. Het kan zich op verschillende manieren manifesteren, waaronder:

  • moeite met het initiëren van bewegingen zoals opstaan
  • vertraagde automatische bewegingen zoals knipperen
  • algemene traagheid bij fysieke acties zoals lopen
  • het verschijnen van “abnormale stilte” in gezichtsuitdrukkingen

Spraakveranderingen

Van de mensen met Parkinson ervaart 89 procent spraak- en stemstoornissen. Deze aandoeningen omvatten veranderingen in de stem waardoor deze zacht, monotoon of hees kan klinken.

Mensen met Parkinson zijn zich er misschien niet van bewust dat hun spraak zacht en moeilijk te verstaan ​​is, en kunnen het gevoel hebben dat ze schreeuwen terwijl ze eigenlijk normaal spreken.

Verslechterde houding en balans

Posturale instabiliteit is het moeilijkst te behandelen symptoom van Parkinson en een van de belangrijkste criteria voor het diagnosticeren van Parkinson.

Houdingsinstabiliteit is het onvermogen om te balanceren als gevolg van verlies van houdingsreflexen en leidt vaak tot vallen. Patiënten met een gestoorde houding en evenwicht kunnen terugkeren naar een gebogen houding en een schuifelende gang hebben.

Spierstijfheid

Spierstijfheid verwijst naar stijfheid in de armen of benen. Stijfheid kan aan een of beide zijden van het lichaam voorkomen en kan leiden tot een verminderd bewegingsbereik, wat pijn of pijn in de aangetaste spieren of gewrichten kan veroorzaken

Verlies van automatische bewegingen

Mensen met Parkinson ervaren vaak een geleidelijk verlies van automatische bewegingen, wat kan leiden tot een verminderde frequentie van knipperen, slikken en kwijlen.

Wijzigingen schrijven

Klein, verkrampt handschrift, micrografie genaamd, is een veel voorkomend vroeg symptoom van Parkinson. De grootte van het handschrift kan kleiner worden naarmate u doorgaat met schrijven, en uw handtekening kan in de loop van de tijd veranderen.

Constipatie

Constipatie wordt gedefinieerd als het hebben van minder dan drie stoelgangen per week. Bij mensen met Parkinson begint constipatie vaak vóór motorische symptomen.

Er wordt aangenomen dat constipatie bij sommige mensen met Parkinson te wijten kan zijn aan een onjuiste werking van het autonome zenuwstelsel, dat de spieractiviteit van de darm regelt en stoelgang mogelijk maakt.

Verminderd reukvermogen

Hyposmie, of verminderde reukzin, is vaak een vroeg teken van Parkinson, dat al enkele jaren ouder is dan motorische symptomen. Het komt voor in ongeveer 90 procent van gevallen van Parkinson in een vroeg stadium.

REM-slaapgedragsstoornis

REM-slaapgedragsstoornis (RBD) is een slaapstoornis waarbij een persoon fysiek levendige dromen uitbeeldt met geluiden of plotselinge arm- en beenbewegingen tijdens de REM-slaap. Symptomen zijn onder meer:

  • schoppen, stompen of zwaaien tijdens de slaap
  • geluiden maken zoals schreeuwen, praten of lachen
  • dromen levendig kunnen herinneren

RBD gaat vaak vooraf aan of volgt op het begin van Parkinson en kan gepaard gaan met de ontwikkeling van hallucinaties en dementie.

één studie ontdekte dat 66 procent van de mensen met RBD binnen 7,5 jaar een neurodegeneratieve ziekte ontwikkelde, wat wijst op een sterk verband tussen RBD en het risico op neurodegeneratieve ziekten zoals Parkinson.

Angst en depressie

Sommige mensen met de diagnose Parkinson kunnen een vorm van depressie of een angststoornis ervaren.

Sommige symptomen van depressie – zoals slaapproblemen, weinig energie en vertraagd denken – overlappen met symptomen van Parkinson, waardoor het moeilijk te diagnosticeren is.

Depressie en angst kunnen ook ouder zijn dan andere symptomen van Parkinson.

Lage bloeddruk bij staan

Orthostatische hypotensie (OH) verwijst naar een aanhoudende bloeddrukdaling die optreedt wanneer u van zitten naar staan ​​gaat, of van liggen naar zitten of staan. Het kan veroorzaken:

  • duizeligheid
  • duizeligheid
  • zwakheid
  • moeite met denken
  • hoofdpijn
  • flauw voelen

OH wordt gedefinieerd als een bloeddrukdaling van 20 millimeter kwik in systolische bloeddruk, of een daling van 10 millimeter in diastolische bloeddruk.

kwijlen

Sialorroe, of overmatig kwijlen, is een veel voorkomend symptoom van Parkinson. Mensen met Parkinson hebben vaak moeite met automatische handelingen, zoals slikken, wat kan leiden tot ophoping van speeksel in de mond.

Dit kan gebeuren wanneer het hoofd naar beneden is, wanneer de mond onwillekeurig wordt opengehouden of wanneer een persoon wordt afgeleid en niet automatisch slikt.

Verhoogde urgentie en frequentie van plassen

Blaasproblemen komen veel voor bij mensen met Parkinson en komen voor bij 30-40 procent van de mensen met de ziekte. Het meest voorkomende urinaire symptoom is een frequente en dringende behoefte om te urineren, zelfs als de blaas leeg is, evenals problemen met het uitstellen van het plassen.

Problemen bij het legen van de blaas is een minder vaak voorkomend kenmerk van de urinewegdisfunctie van Parkinson. Het kan worden veroorzaakt door problemen bij het ontspannen van de urethrale sluitspieren die de blaas mogelijk maken om te legen.

Moeite met slikken of eten

Parkinson beïnvloedt de spieren in het gezicht, de mond en de keel die het spreken en slikken beheersen. Dysfagie, of moeite met slikken, is een symptoom van Parkinson dat kan leiden tot problemen met eten.

Het kan leiden tot ondervoeding, uitdroging of aspiratie – wat gebeurt wanneer voedsel of speeksel “door de verkeerde pijp gaat” en in de longen wordt ingeademd. Aspiratie kan leiden tot aspiratiepneumonie, de belangrijkste doodsoorzaak bij Parkinson.

Erectiestoornissen

Seksuele disfunctie komt vaak voor bij mensen met de ziekte van Parkinson, met: 54-79 procent van de mannen erectiestoornissen melden. Aangenomen wordt dat erectiestoornissen bij mensen met Parkinson verband houden met de effecten van de ziekte op het centrale zenuwstelsel, evenals problemen met de bloedcirculatie en de controle van de bekkenspieren.

Oogproblemen

Veranderingen in het gezichtsvermogen komen vaak voor naarmate mensen ouder worden, maar sommige veranderingen in het gezichtsvermogen kunnen specifiek verband houden met Parkinson. Parkinson kan het volgende veroorzaken:

  • droge ogen als gevolg van verminderd knipperen

  • dubbel zien vanwege het onvermogen van het oog om samen te werken
  • moeite met lezen
  • onvrijwillige sluiting van de ogen
  • moeite met het vrijwillig openen van de ogen

Sommige medicijnen tegen de ziekte van Parkinson, met name anticholinergica, kunnen wazig of dubbel zien veroorzaken.

Vertraagd denken

Cognitieve stoornissen bij mensen met Parkinson kunnen variëren van gevoelens van afleiding en problemen bij het plannen van taken tot ernstigere cognitieve stoornissen die het dagelijks leven onderbreken.

Aangenomen wordt dat cognitieve veranderingen bij mensen met Parkinson verband houden met dalingen in dopamine en veranderingen in de hersenniveaus van acetylcholine en noradrenaline.

Tekenen van vertraagd denken zijn onder meer:

  • duurt langer om taken te voltooien
  • moeite met het ophalen van informatie uit het geheugen
  • vertragingen bij het reageren op stimuli

Verminderd geheugen

De basale ganglia en frontale kwabben van de hersenen, twee gebieden die helpen bij het herinneren van informatie, kunnen beschadigd zijn bij mensen met Parkinson. Dit kan leiden tot problemen met normale taken zoals het gebruik van een telefoon of het maken van een maaltijd.

Mensen met Parkinson kunnen ook moeite hebben met het onthouden van woorden, ook wel het ‘puntje van de tong’ genoemd.

Moeite met opletten

Mensen met Parkinson melden vaak problemen met het voltooien van taken waarbij ze zich moeten concentreren en hun aandacht moeten vasthouden. Dit kan het moeilijk maken om je te concentreren op situaties die verdeelde aandacht vereisen, zoals groepsgesprekken.

Dementie

Sommige mensen met Parkinson zullen uiteindelijk de ziekte van Parkinson ontwikkelen. Mensen met dementie hebben blijvende cognitieve en motorische beperkingen die hun dagelijks leven aanzienlijk beïnvloeden.

Een verstandelijke beperking moet ten minste twee hersenfuncties aantasten om als dementie te worden beschouwd. Geestelijke stoornissen kunnen variëren van mild tot ernstig en kunnen persoonlijkheidsveranderingen veroorzaken.

Wanneer naar een dokter gaan?

Als u vroege niet-motorische symptomen van Parkinson ervaart, zoals depressie, constipatie of reukverlies, kunt u zich zorgen maken over het risico van Parkinson. In dit geval moet u een afspraak maken met een neuroloog die een neurologisch onderzoek kan uitvoeren.

Als u motorische symptomen van Parkinson heeft – zoals tremoren, stijfheid of houdingsinstabiliteit – zal uw arts waarschijnlijk een dopaminetransporter-beeldvormingstest uitvoeren, bekend als een DaTscan, die kan bepalen of u een dopaminetekort heeft.

Onthoud: niet-motorische symptomen zoals depressie en constipatie komen veel voor in de algemene bevolking. Dus alleen omdat je ze hebt, wil nog niet zeggen dat je Parkinson hebt of zult krijgen. Als u zich zorgen maakt over symptomen, houd dan bij hoe vaak ze u treffen, zodat u zoveel mogelijk informatie aan uw arts kunt geven.