Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD), of Attention Deficit Disorder (ADD), is een ontwikkelingsstoornis in de hersenen die de manier waarop een persoon denkt, emoties verwerkt en reageert op de omgeving beïnvloedt. ADHD of ADD zijn soms diagnoses tijdens de kindertijd, meestal in schoolomgevingen waar symptomen van de aandoening zoals problemen met gedragsbeheersing, woedeproblemen, afleidbaarheid en onoplettendheid het duidelijkst zijn. Er is geen remedie bekend voor ADHD, maar verschillende opties kunnen uw kind helpen zijn symptomen te beheersen.
De behandelingen variëren van gedragsinterventie tot voorgeschreven medicatie. In veel gevallen is medicatie alleen een effectieve behandeling voor ADHD. Het National Institute of Mental Health suggereert echter dat het opnemen van andere psychotherapeutische interventies belangrijk is.
Lees verder om meer te weten te komen over de opties die vandaag beschikbaar zijn voor de behandeling van ADHD.
Medicijnen voor ADHD
Medicatie is vaak een belangrijk onderdeel van de behandeling van een kind met ADHD. Het kan echter een moeilijke beslissing zijn om als ouder te nemen. Ouders zijn vaak bang voor negatieve bijwerkingen die de medicatie kan veroorzaken, bang om hun kind het label te geven van een stoornis die negatieve gevolgen kan hebben voor hun academische leven, of voelen zich schuldig of schamen zich dat de toestand van hun kind op de een of andere manier hun schuld was.
Om de beste keuze te maken, moeten u en de arts van uw kind samenwerken om te beslissen of medicatie een goede optie is. Vraag dan aan de arts of uw kind alleen onder schooltijd medicijnen nodig heeft, of ook ‘s avonds en in het weekend.
U en de arts moeten ook bepalen welk type medicatie het beste is. De twee belangrijkste soorten ADHD-medicatie zijn stimulerende en niet-stimulerende middelen.
Stimulerende middelen voor het centrale zenuwstelsel
Stimulerende middelen voor het centrale zenuwstelsel (CZS) zijn de meest voorgeschreven klasse van ADHD-medicijnen. Deze medicijnen werken door de hoeveelheden van de hersenchemicaliën, dopamine en noradrenaline genaamd, te verhogen.
Bij mensen met ADHD hebben dit soort stimulerende middelen een paradoxaal kalmerend effect. Dit resulteert bij veel mensen in een vermindering van hyperactiviteit en een verbetering van de aandachtsspanne. Het effect verbetert de concentratie van uw kind en helpt hen zich beter te concentreren.
Veel voorkomende CZS-stimulantia die worden gebruikt om ADHD te behandelen, zijn onder meer:
- op amfetamine gebaseerde stimulerende middelen (Adderall, Dexedrine, Dextrostat)
- dextromethamfetamine (Desoxyn)
- dextromethylfenidaat (Focalin)
- methylfenidaat (Concerta, Daytrana, Metadate, Ritalin)
Niet-stimulerende medicijnen
De arts van uw kind kan niet-stimulerende medicijnen overwegen als stimulerende middelen niet hebben gewerkt of bijwerkingen hebben veroorzaakt die uw kind moeilijk kan verwerken.
Bepaalde niet-stimulerende medicijnen werken door de niveaus van noradrenaline in de hersenen van uw kind te verhogen. Van noradrenaline wordt gedacht dat het helpt met aandacht en geheugen.
Deze niet-stimulerende behandelingen omvatten:
- atomoxetine (Strattera)
- antidepressiva zoals nortriptyline (Pamelor)
Andere niet-stimulerende medicijnen kunnen ook helpen bij ADHD. Het is niet helemaal bekend hoe deze medicijnen helpen bij ADHD, maar er zijn aanwijzingen dat ze bepaalde chemicaliën helpen beter te werken in het deel van de hersenen dat betrokken is bij aandacht en geheugen.
Deze andere niet-stimulerende middelen zijn onder meer:
- guanfacine (Intuniv)
- clonidine (Kapvay)
Mogelijke bijwerkingen van stimulerende en niet-stimulerende middelen
Hoewel medicijnen voor ADHD enkele bijwerkingen hebben, kan de arts samen met u en uw kind werken aan de juiste dosis en frequentie van de medicatie. De meer algemene bijwerkingen van stimulantia en niet-stimulerende middelen zijn vrij gelijkaardig, hoewel ze over het algemeen sterker zijn voor stimulantia. Deze bijwerkingen kunnen zijn:
- hoofdpijn
- Moeite met slapen
- buikpijn
- nervositeit
- prikkelbaarheid
- gewichtsverlies
- droge mond
De meer ernstige bijwerkingen van deze soorten medicijnen zijn zeldzamer. Voor stimulerende middelen kunnen de ernstige bijwerkingen bij kinderen zijn:
- hallucinaties (dingen zien of horen die er niet zijn)
- verhoogde bloeddruk
- allergische reactie
- zelfmoordgedachten of -acties
Voor niet-stimulerende middelen kunnen de ernstige bijwerkingen bij kinderen zijn:
- toevallen
- zelfmoordgedachten of -acties
Therapie voor ADHD
Verschillende therapie-opties kunnen kinderen met ADHD helpen. Praat met uw arts over de vraag of een of meer van deze opties een goede keuze zijn voor uw kind.
Psychotherapie
Er zijn verschillende soorten psychotherapie die het kind een manier kunnen bieden om de symptomen van zijn/haar ADHD beter te beheersen. Psychotherapie kan bijvoorbeeld nuttig zijn om uw kind ertoe aan te zetten open te staan over hun gevoelens om met ADHD om te gaan. ADHD kan ervoor zorgen dat uw kind problemen heeft met leeftijdsgenoten en gezagsdragers. Psychotherapie kan kinderen helpen om beter met deze relaties om te gaan.
In psychotherapie kan een kind mogelijk ook zijn gedragspatronen verkennen en leren hoe het in de toekomst goede keuzes kan maken. En gezinstherapie kan een geweldige manier zijn om erachter te komen hoe storend gedrag het beste kan worden aangepakt.
Gedragstherapie
Het doel van gedragstherapie (BT) is om een kind te leren zijn gedrag te controleren en dat gedrag vervolgens op de juiste manier te veranderen. Jij en je kind, en misschien de leerkracht van het kind, gaan samenwerken.
Je ontwikkelt strategieën voor hoe je kind zich gedraagt in reactie op bepaalde situaties. Deze strategieën omvatten vaak een soort directe feedback om het kind te helpen geschikt gedrag te leren. Er zou bijvoorbeeld een symbolisch beloningssysteem kunnen worden bedacht om positief gedrag te ondersteunen.
Cognitieve gedragstherapie
Cognitieve gedragstherapie (CGT) is een kortdurende, doelgerichte vorm van psychotherapie die tot doel heeft negatieve denkpatronen te veranderen en te vervangen door een hernieuwd kader van hoe het kind over zichzelf en zijn ADHD-symptomen denkt.
CGT kan kinderen met ADHD helpen met de ‘levensbeperkingen’ die ze kunnen ervaren, zoals timemanagement en uitstelgedrag. Het kan hen helpen om te gaan met irrationele denkpatronen die voorkomen dat ze hun taak volhouden, zoals “Dit moet perfect zijn, anders is het niet goed.”
Aanvullende behandelingsopties
Sociale vaardigheidstraining
Sociale vaardigheidstraining kan soms nuttig zijn als een kind ernstige problemen vertoont met sociale omgevingen. Net als bij BT is het doel van sociale vaardigheidstraining om het kind nieuw en passender gedrag aan te leren. Dit helpt een kind met ADHD om beter met anderen te spelen en samen te werken.
Een therapeut kan proberen gedrag aan te leren zoals:
- wachten op hun beurt
- speelgoed delen
- Vragen voor hulp
- omgaan met plagen
Training op het gebied van opvoedingsvaardigheden
Opvoedvaardigheidstraining geeft ouders hulpmiddelen en technieken om het gedrag van uw kind te begrijpen en te beheersen. Sommige technieken kunnen het volgende omvatten:
- Onmiddellijke beloningen. Probeer een puntensysteem of een ander middel om onmiddellijk te belonen voor goed gedrag of werk.
- Time-outs. Gebruik een time-out wanneer uw kind te onhandelbaar of uit de hand loopt. Voor sommige kinderen kan het feit dat ze uit een stressvolle of overstimulerende situatie worden gehaald, hen helpen te leren hoe ze de volgende keer dat een vergelijkbare situatie zich voordoet, beter kunnen reageren.
- Saamhorigheid. Zoek elke week tijd samen om een plezierige of ontspannende activiteit te delen. Gedurende deze tijd samen kunt u zoeken naar mogelijkheden om te wijzen op wat uw kind goed doet en om zijn sterke punten en capaciteiten te prijzen.
- Streven naar succes. Structureer situaties zodanig dat uw kind succes kan vinden. U kunt ze bijvoorbeeld toestaan om slechts één of twee speelkameraadjes tegelijk te hebben, zodat ze niet overprikkeld raken.
- Stress management. Gebruik methoden zoals meditatie, ontspanningstechnieken en lichaamsbeweging om stress te beheersen.
Steungroepen
Steungroepen zijn geweldig om ouders van kinderen met ADHD te helpen contact te maken met anderen die soortgelijke ervaringen en zorgen delen. Steungroepen komen doorgaans regelmatig samen om relaties en ondersteunende netwerken op te bouwen. Wetende dat u niet de enige bent die met ADHD te maken heeft, kan voor veel ouders een enorme opluchting zijn.
Steungroepen kunnen ook een geweldige bron zijn voor ideeën en strategieën om met de ADHD van uw kind om te gaan, vooral als uw kind onlangs is gediagnosticeerd. Vraag uw arts hoe u steungroepen in uw omgeving kunt vinden.
Praat met uw arts
Een effectieve behandeling van ADHD bij een kind omvat vaak verschillende benaderingen. Denk hierbij aan medicatie en één of meerdere therapievormen, maar ook aan gedragsmaatregelen die u als ouder in de praktijk kunt brengen. Door de juiste behandeling te krijgen, kan uw kind zijn ADHD-symptomen beheersen en zich beter voelen over zichzelf.
Praat met de arts van uw kind om meer te weten te komen over welke behandeling het beste voor uw kind kan werken. Enkele van uw vragen kunnen zijn:
- Zou medicatie, therapie of beide mijn kind helpen?
- Zou u een stimulerend of een niet-stimulerend medicijn aanbevelen of mijn kind?
- Op welke bijwerkingen van de medicatie moet ik letten?
het komt neer op
ADHD kan het leven van kinderen verstoren, maar er zijn veel opties die uw kind kunnen helpen om hun symptomen te beheersen.
Soorten behandelingen kunnen variëren van gedragsinterventie tot voorgeschreven medicatie. Zorg ervoor dat u met uw arts bespreekt hoe u de ADHD van uw kind het beste kunt benaderen, waaronder verschillende benaderingen, zoals therapie en medicatie.
